Thiền sư Minh Đức Triều Tâm Ảnh, trụ trì chùa Huyền Không Sơn Thượng (Thừa Thiên Huế): Xá lị là đức tin, khoa học không thể giải thích
Xá lị là tinh túy của thân xác Phật tổ và các vị chân tu tâm chứng. Việc nghiên cứu về xá lị cần được thực hiện tại các Phật quốc. Trong Phật giáo, một thế giới tâm linh có nhiều điều không thể giải thích bằng khoa học.
Việc để lại xá lị khi hỏa thiêu không phải vị cao tăng nào cũng có. Thứ nhất cần phải là vị chân tu tâm chứng (đắc đạo – PV), như vậy không chỉ là cao tăng mà chỉ cần một vị ẩn tu cũng có thể để lại xá lị.
Thứ hai, muốn có xá lị thì vị chân tu ấy cần có tâm nguyện để lại Xá lị. Có vị tâm nguyện để lại xá lị toàn thân, sau khi hỏa thiêu thân xác chỉ khô thành ngọc cứng chứ không hóa.
Việc thờ phượng xá lị đã trải qua nhiều thế kỷ, và có nhiều điều linh thiêng khó giải thích. Ngay tại chùa Huyền Không Sơn Thượng, khi thờ xá lị Phật, các viên xá lị có lúc nở to, có lúc sáng bóng. Và qua nhiều thời gian đã xuất hiện nhiều viên xá lị nhỏ.
Việc phân biệt xá lị Phật khá đơn giản, khi thả vào nước xá lị chỉ lún xuống chứ không chìm hẳn. Nếu đè xuống xá lị sẽ chìm, nhưng vớt lên thả lại xá lị vẫn chỉ lún nước. Điều này khác hẳn với các loại ngọc quý khác.
Hòa thượng Thích Đức Thanh, trụ trì tổ đình Báo Quốc (Thừa Thiên Huế): Người tu hành không bao giờ mang vật quý
Không thể có khả năng các viên xá lị là các viên ngọc quý, thuốc quý mà các vị cao tăng đã đem theo mình khi hỏa táng. Điều đó không thể xảy ra, vì đó là sự vi phạm 10 điều giới luật sadi. Ở chùa, các chư tăng không bao giờ mang trên mình vật quý, tiền bạc. Khi viên tịch, các đệ tử tẩm liệm hoàn toàn bằng vật dễ cháy, không hề có vật tùy táng nào.
Việc để lại xá lị là các vị cao tăng đã đạt đến một cảnh giới tu hành cao. Toàn tâm hướng về Phật pháp cứu độ chúng sinh. Xá lị là tinh túy trong thân xác của cao tăng.
Năm 1965, trước sự đàn áp tàn bạo của Ngô Đình Diệm đối với Phật giáo miền Nam, Ngài Hòa thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu để làm gương soi sáng cho những tâm hồn đen tối. Vì tâm đã quyết cho sự tồn sinh của Phật pháp, trái tim Ngài đã không cháy mà chỉ khô lại. Trái tim ấy vẫn tồn tại đến bây giờ.
Việc đem xá lị Phật ra nghiên cứu là không thể, vì điều đó sẽ mạo phạm đến đức tin của cả thế giới Phật giáo.
