Cơ duyên gắn bó với chủ đề Phật giáo
Mặc dù không phải là Phật tử nhưng Việt Văn lại rất có duyên với cửa Thiền. Bức ảnh đầu tiên đoạt giải quốc tế của anh có tên “Chia sẻ một niềm tin tôn giáo” (đoạt giải cuộc thi do ACCU tổ chức năm 2000 tại Nhật Bản) có liên quan đến Phật giáo. Bức ảnh chụp một bà lão mặc áo nâu sồng và một cô diễn viên điện ảnh rất trẻ người
Việt Văn tâm sự “Thế giới của các nhà tu hành là một đề tài hấp dẫn với người thường, nhưng lại khó tiếp cận. Ngay như câu thường nghe như ‘A Di Đà Phật’ cũng có rất nhiều hàm ý, chứ không chỉ đơn thuần là một lời chào, lời xin phép, lời tạm biệt. Nhưng trí tò mò, sự kiên nhẫn và một chút may mắn đã giúp tôi đi vào thế giới đó và nhận ra nhiều điều thú vị. Thế giới bên trong những ngôi chùa và cuộc sống xô bồ nhộn nhạo ngoài kia có một sợi dây nối kết không chỉ về mặt tâm linh mà về những điều nhỏ nhặt của đời thường.”
Những bức ảnh kết nối Đạo – Đời
Từng bức ảnh trong 99 bức của mỗi chủ đề đều truyền tải những giá trị Phật giáo nhất định. Các chú tiểu chơi đá cầu một cách hồn nhiên với những cuốn vở trên tay trong một không gian rêu phong, xưa cũ nhưng vẫn đầy sức sống khiến ta không khỏi nhớ về một thời tuổi thơ đã qua và trân quý những phút giây không vướng bận lo toan, tranh đấu. Hay ta chợt nhận ra trong cõi nhân gian này, những thiện – ác, hỉ – nộ – ái – ố, như những bức tượng kia, đang bủa vây lấy ta, đưa ta vào bao phiền não, đau khổ để rồi thấy đời sống tu hành thật thanh tịnh, giải thoát, với mâm cơm chay đạm bạc mà đậm đà, khoảnh khắc tu học miệt mài của chư Tăng Ni…
Còn nhiều, rất nhiều những sắc mầu, những khuôn hình như vậy mà không thể tả được bằng lời, mà chỉ có thể đến và tự cảm nhận, giống như người ta thường nói ‘có tu mới chứng’. Nhưng dù cảm nhận thế nào thì những giá trị tâm linh, văn hóa, đạo đức Phật giáo trong sâu thẳm mỗi người xem, những giá trị đã tồn tại qua gần 2000 năm trong người con Việt như được hồi sinh, như được sống dậy, được tái hiện, được rung cảm.
Tác giả của những bức ảnh chia sẻ “Tôi muốn gieo duyên lành cho người xem triển lãm đến với đạo Phật, một đạo Phật không chỉ có lễ bái, cầu khấn, mà còn có chiều sâu văn hóa, triết lý, thậm chí còn có một đạo Phật rất đời, rất gần gũi, rất nhẹ nhàng. Bản thân đạo Phật đã có sức sống tiềm ẩn nhưng mạnh mẽ trong tâm hồn mỗi người. Tôi muốn khơi lại dòng suối tâm linh đó”
Đạo và đời của chính nhiếp ảnh gia
Để chụp được những bức ảnh Phật giáo ưng ý, Việt Văn phải nghiên cứu, tìm hiểu rất nhiều, có thể qua sách vở, qua hầu chuyện những bậc tu hành, đặc biệt là với Đại đức Thích Minh Hiền, trụ trì chùa Hương, Phó ban Văn hóa Trung ương GHPGVN, phó Tổng biên tập Tạp chí Văn hóa Phật giáo, cũng là một nhiếp ảnh gia được nhiều người biết đến, đặc biệt là qua trải nghiệm của mỗi chuyến đi sáng tác.
Đối với anh, chỉ bốn từ “Từ, bi, hỷ, xả” của đạo Phật cũng đủ để mang lại an lạc, hạnh phúc, trong đó anh tâm đắc nhất với “xả”. Xả giúp anh buông bỏ phiền não để hoàn toàn mới đón nhận những điều mới mẻ, những khoảnh khắc mầu nhiệm trong mỗi khuôn hình. Nếu không xả, người nghệ sĩ sẽ chẳng thể rung động trước vẻ đẹp của cuộc sống.
Triển lãm “Đạo và Đời”, có thể chỉ là một chốn dừng chân nhỏ trong dòng chảy văn hóa Phật giáo Việt
Nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà báo Trần Việt Văn
