Qua 3 tháng an cư kiết hạ, chư tôn đức đã nghiêm trì giới luật, thúc liễm thân tâm, chấp hành nội quy của Ban chức sự Trường hạ tạo nên đạo tràng thanh tịnh, hòa hợp đúng tinh thần luật Phật chế định.
Thời gian an cư là thời gian chư Tăng tập trung tu học, trau dồi phạm hạnh, thăng chứng đạo quả. Hành giả trong buổi Tự tứ phải thanh tịnh tự tín với chính mình trong tinh thần tôn trọng, hòa hợp, vị tha, bao dung độ lượng, công tâm và bình đẳng.
Vượt lên trên những cách xử trí của thế thường, hàng xuất gia áp dụng phương thức Tự Tứ một cách tinh tế và đầy lòng vị tha. Tự tứ là nhằm mục đích xây dựng Tăng đoàn có một đời sống cao khiết, thanh tịnh và an lạc thực sự. Bởi vì, Tăng đoàn là một tập thể sống hòa hợp, vô ngã, theo đuổi một mục đích tối thượng là giác ngộ và giải thoát. Mà muốn thực sự giải thóat giác ngộ thì nỗ lực đọan trừ tận gốc ngã chấp và ba độc tham sân si. Vì ba độc và ngã chấp vốn là những trợ lực chủ yếu trên tiến trình hướng đến giác ngộ. Điều đó bất cứ người xuất gia nào cũng đều quán triệt.
Thế nên 3 tháng an cư là khoảng thời gian lý tưởng nhất để tu tập, dẹp trừ các chướng ngại ấy. Và nếu như chưa dẹp trừ tận gốc, thì ít nhất cũng trấn áp được chúng đến một mức độ nào đó để giành lấy quyền tự chủ. Khi đã có tự chủ, ta sẽ dễ dàng hành động theo một chiều hướng vô ngã, không cố chấp, với một tấm lòng vị tha, có trí tuệ sáng suốt soi đường.
Do đó, khi tự tứ, mọi người điều có chung một niềm tin : tin mình và tin người. Tin mình nghĩa là trãi qua ba tháng tu học, mình tiến bộ chứ không thoái hóa, nghiêm túc chứ không buông lung, tinh chuyên chớ không biếng nhác. Chân thực chứ không hư dối… Còn tin người là tin các vị dồng phạm hạnh là những người vị tha chứ không ích kỷ, vô tư chứ không thiên vị, từ mẫn chứ không ác ý, xây dựng chứ không đả kích…
Tự tứ cũng là ngày chư Phật hoan hỷ chư Tăng thụ an cư được tăng thêm tuổi hạ, ngày đánh dấu sự thành tựu trong việc tu tập.
