Cơ quan quản lý Di sản Văn hóa Quốc gia Trung Quốc mới đây thông báo, nước này sẽ chuyển 12 cổ vật cùng một số tác phẩm nghệ thuật được lấy từ Mỹ về trưng bày tại Bảo tàng Tây Tạng (khu tự trị Tây Tạng, Tây Nam Trung Quốc).
Theo các chuyên gia Trung Quốc, 12 cổ vật có niên đại thuộc triều nhà Minh (1368 – 1644) và nhà Thanh (1644 – 1911). Đáng chú ý trong số di sản văn hóa này, một số cổ vật quý giá như 5 bức tượng Phật bằng vàng và đồng, 1 tháp pha lê bằng đồng mạ vàng được chế tác thủ công hết sức tinh xảo.
Đặc biệt, có một bức tượng bằng đồng của Đức Phật được tạo ra vào khoảng cuối nhà Minh hoặc đầu nhà Thanh thể hiện phong cách kết hợp Hán – Tạng. Bệ lục giác của bức tượng này thường chỉ xuất hiện trong Thangka (bức tranh Phật giáo của Tây Tạng trên lụa). Mặc dù loại bệ này thường thấy trong tranh nhưng lại rất hiếm khi được chế tác bằng đồng.
Được biết, triển làm trưng bày số cổ vật được đưa về sẽ sớm khai mạc tại Bảo tàng Tây Tạng. Đây được cho là bảo tàng tổng hợp lớn nhất tại khu tự trị. Để hỗ trợ việc bảo vệ và tận dụng giá trị của các di sản văn hóa trong khu vực, Cục Di sản Văn hóa Quốc gia Trung Quốc đã quyết định chuyển lô 12 di vật và tác phẩm nghệ thuật đến Bảo tàng Tây Tạng và trưng bày chúng trong dịp khai mạc triển lãm mới của bảo tàng.
Trước đó, Cục cho biết hồi tháng 3, đơn vị đã nhận được thông báo về việc một loạt các tác phẩm nghệ thuật, cổ vật của Trung Quốc có dấu hiệu khả nghi bị Văn phòng Biện lý Quận Manhattan (Mỹ) thu giữ. Lô hàng này sau đó được xác nhận là di vật Trung Quốc bị nhập lậu trái phép. Sau quá trình trao đổi, Trung Quốc đã hồi hương được số cổ vật nêu trên về Bắc Kinh vào ngày 16.7.
Mỹ và Trung Quốc đều là các bên ký kết Công ước của UNESCO về các biện pháp cấm, ngăn chặn việc nhập khẩu, xuất khẩu và chuyển giao bất hợp pháp quyền sở hữu tài sản văn hóa.Vì vậy, Mỹ đã nhiều lần trao trả nhiều cổ vật cho Trung Quốc vào tháng 3.2011, tháng 12.2015 và tháng 2.2019.
Huo Zhengxin, Giáo sư luật tại Đại học Khoa học Chính trị và Luật Trung Quốc, trao đổi với phóng viên Global Times rằng: “Sự hợp tác thành công trong việc hồi hương di sản văn hóa giữa Trung Quốc và Mỹ chủ yếu là do một Biên bản ghi nhớ mà 2 nước đã ký năm 2009”.
Theo đó, biên bản ghi nhớ đã nêu chi tiết hạn chế nhập khẩu đối với các tài liệu khảo cổ được phân loại từ Thời đại đồ đá cũ đến cuối thời nhà Đường (618 – 907) và các di tích, tác phẩm điêu khắc, tranh tường hơn 250 năm tuổi.
“Trung Quốc và Mỹ nên có trách nhiệm bảo vệ các kho báu của nhân loại và hợp tác nhiều hơn trong tương lai”, ông Huo nói. Đồng thời, ông cũng mong muốn hai nước cần có các biện pháp ngăn chặn việc buôn lậu cổ vật văn hóa ở Afghanistan.
