Tờ rơi: một phương tiện truyền thông đại chúng
Tờ rơi là từ thường được dùng để gọi dạng thông tin in trên giấy rời, hoặc một tập sách nhỏ, với mục tiêu truyền tải một nội dung thông tin đến công chúng rộng rãi, ít nhất là một nhóm công chúng (nếu chỉ gởi đến 1 người thì chỉ là thư, là truyền thông cá nhân, không phải truyền thông đại chúng).
Cách chuyển tờ rơi đến đối tượng truyền thông có nhiều cách khác nhau. Không nên hiểu tờ rơi chỉ là giấy để cầm đứng phát ở ngã tư đường.
Tờ rơi có thể thả từ máy bay, khinh khí cầu (nên tiếng Anh gọi là flier, dạng tờ rơi này tiếng Việt thường gọi là truyền đơn, tờ rơi tuyên truyền vì với quy mô như thế thường mang tính chính trị), có thể phát ở nơi công cộng, ngã tư, tụ điểm, hội chợ, cơ sở tôn giáo…
Tờ rơi có thể được gởi đến tận nhà như gửi thư, có thể lồng trong quà tặng…
Tờ rơi có thể trình bày nhiều dạng trên giấy A4, giấy A5, tờ gấp, thiệp mời, thư chúc, ngay trên bao thư, hay dạng vừa là bao thư, mở ra là giấy thể hiện nội dung.
Tờ rơi có thể hình chữ nhật, có thể tạo hình mỹ thuật, thí dụ tờ rơi quảng cáo điện thoại di động tạo hình đúng mẫu điện thoại di động trên bìa cứng, tờ rơi của nhà thờ dùng trong Noel tạo hình cây thông…
Gần đây, trong hoạt động truyền thông đại chúng đã có khái niệm tờ rơi trên internet (một dạng mail được trình bày chu đáo, cao cấp hơn tin nhắn, tờ rơi audio, video, multimedia trên dĩa CD (không phát giấy mà phát các loại dĩa như trên, người nhận mang về dùng máy để nghe, để xem).
Tờ rơi giấy là một dạng truyền thông đại chúng bằng giấy đã có từ đâu đời, đến nay vẫn còn chứng tỏ được hiệu quả, khả năng tác động.
Nhiều tài liệu nghiên về truyền thông đại chúng cho rằng truyền thông tờ rơi hiệu quả và tiết kiệm hơn so với đăng báo. Vì, tờ rơi được phát đến tận tay người nhận, thúc đẩy người đọc phải đọc nội dung ngay, trong khi đăng báo là giải pháp thụ động, khả năng người nhận bỏ qua không xem rất cao, nhất là khi đăng tách rời khỏi trang bìa.
Tờ rơi được coi là tiết kiệm hơn báo giấy ở chỗ người tổ chức truyền thông không mất một khoản phí trả cho tờ báo mà mình thuê đăng, chi phí sẽ thấp hơn nếu so sánh diện tích giấy thể hiện nội dung.
Tại Việt Nam, tờ rơi chỉ bất tiện khi đứng phát ngoài đường phố, còn phát tại địa điểm phối thuộc đơn vị tổ chức truyền thông hoặc theo hình thức thư tín thì không có gì phải băn khoăn cả. Ngay cơ quan bưu điện cũng có dịch vụ phát tờ rơi, theo kiểu “thư không địa chỉ theo khu vực”, trước đây có giá dịch vụ thấp hơn so với thư tin thông thường.
In với số lượng lớn, tờ rơi là một phương tiện truyền thông rất rẻ. Chi phí phát cũng không cao vì là lao động đơn giản.
Ứng dụng phương thức tờ rơi trong truyền thông Phật giáo
Phật giáo Việt Nam đã sử dụng rất nhiều phương thức truyền thông bằng tờ rơi, tuy rằng vấn đề chưa được tìm hiểu nhiều về mặt lý luận.
Việc tặng miễn phí những tập kinh sách nhỏ, dĩa CD, VCD, Mp3 cho thiện tín đến chùa là một dạng phát tờ rơi ở cấp độ hẹp.
Đây là phương thức cần được mở rộng hơn.
Việc mở rộng cũng không thể chỉ giới hạn ở số lượng tờ rơi dạng sách mỏng, dĩa CD, Mp3, VCD, DVD…, mà còn có thể nhiều dạng hình thức khác.
Phật giáo, đương nhiên, không thể tổ chức phát tờ rơi ở các ngã tư, ngã 5 như các doanh nghiệp.
Nhưng một chùa chẳng hạn, có thể gửi thư mời đến dự lễ Phật đản, Lễ Vu lan, Lễ Phật thành đạo… theo dạng thiệp mời đến cư dân ở quanh một ngôi chùa chẳng hạn.
Tại các quán chay, có thể đặt các tờ rơi giới thiệu các ngày lễ, hướng dẫn đi chùa.
Dạng tờ rơi là sách mỏng, chữ to rất hiệu quả đối với Phật giáo. Đó là một dạng pháp thí, vừa dễ đến với mọi người, vừa rẻ tiền, đơn giản, dễ thực hiện.
Trước năm 1975, tôi đã thấy một số anh chị Phật tử tặng những quyển Bông hồng cài áo của thầy Nhất Hạnh, trình bày mộc mạc dễ thương chỉ là vài tờ giấy gấp nhỏ đến học sinh các trường trung học.
Ban Hoằng pháp Giáo hội có thể tổ chức biên soạn những bài giảng sơ đẳng Phật giáo, trích tuyển những Phật ngôn hay nhất, dễ truyền bá nhất, in số lượng lớn, kêu gọi Phật tử ấn tống, bằng cách thỉnh với số lượng lớn, gửi cúng vào các chùa để phát cho người viếng chùa, đặc biệt nhắm vào đối tượng chịu ảnh hưởng của đạo Phật nhưng chưa quy y để đưa họ đến gần với đạo Phật hơn.
Tờ rơi của Phật giáo cũng có thể là dạng tờ gấp, tờ A4 cổ động việc ăn chay, không sát sinh vì lòng từ bi, vì bảo vệ môi trường, vì quả báo thiện nghiệp, vì sức khỏe của người ăn chay. Đó vừa là bố thí pháp, vừa là phóng sinh gián tiếp. Loại tờ rơi này có thể phát tại chùa, các quán chay, trong các đám rước Phật giáo, giao cho các Phật tử tình nguyện phân phát…
Tờ rơi cũng có thể phát kèm với quà từ thiện, phẩm vật cứu trợ… Trong trường hợp này tờ rơi có thể là những Phật ngôn trích tuyển, bài pháp sơ cơ.
Hiệu quả của tờ rơi có thể trắc nghiệm qua một đợt phổ biến, chẳng hạn so sánh số người đến chùa dự các buổi lễ lớn trong hai trường hợp không phát tờ rơi và có phát tờ rơi dạng thư mời dự lễ, thông tin chương trình lễ đến những hộ dân cư khu vực quanh chùa.
MT