Tôi và các bạn đều mắc phải “căn bệnh” nguy hiểm này. Chúng ta hay bị đánh cắp hạnh phúc mà kẻ cắp đó chính là ta, là tâm ta. Bởi chúng ta dành quá nhiều thời gian để quay lại với quá khứ, nhớ về những ngày tháng đã qua. Càng lớn thêm chúng ta càng có khuynh hướng nghĩ về quá khứ.
Khi nghĩ về những gì đã trôi qua chúng ta thường tiếc nuối. Tiếc bởi đó là những kỷ niệm đẹp, những gì dễ chịu, những gì chúng ta không muốn mất. Chúng ta để tâm mải mê theo những niềm tự hào, những chiến công hiển hách, những thành tích hay vị trí, chức danh trong quá khứ. Và thế là chúng ta không hài lòng với hiện tại, lo lắng cho tương lai. Nhiều người trần uất, bất mãn, chán chường khi có quá khứ hào hùng!
Khi nghĩ về quá khứ chúng ta có thể buồn, hay chán nản. Có tâm trạng đó vì chúng ta nhớ đến những đau khổ, sự nghèo đói, những mất mát đau thương, đến những gì đen tối, những sai lầm đáng tiếc. Những kỷ niệm buồn làm cho ta bất an, làm tinh thần ta có thể không tốt. Quá khứ đau khổ với những thất bại có thể đang giết chết chúng ta mà mình không biết.
Suy cho cùng, quá khứ đã trôi qua. Mà cái gì đã trôi qua theo thời gian thì đâu có lấy lại được. Nếu chúng ta cứ mải mê để tâm rong ruổi về quá khứ với cả 2 thái cực, dù là thái cực nào cũng đều không tốt.
Viết đến đây tôi chợt nhớ đến câu chuyện Orpheus và Eurydice, một câu chuyện rất hay mà tôi được nghe kể rất nhiều lần. Chuyện kể rằng Orpheus là thiên tài về âm nhạc và thi ca. Nhạc và lời ca của anh có thể làm thú dữ hiền lành, cây cỏ và đá nhảy múa, sông đổi dòng chảy, và cảm động được các thần linh.
Eurydice, vợ Orpheus do trốn chạy kẻ thù, dẫm nhằm rắn độc và bị cắn chết. Orpheus làm nhạc tiếc thương vợ, lời ca của anh làm các thần linh không cầm được nước mắt, họ khuyên anh nên tìm Hades, vị thần mặt sắt cai quản cõi chết xin cho Eurydice được trở về trần thế. Anh tìm đường xuống cõi âm, qua bao nhiêu gian nan cuối cùng anh cũng gặp được Hades và Persephone, vua và hoàng hậu của cõi chết. Cặp vợ chồng thần linh nầy, nổi tiếng sắt đá và trong quá khứ từ các dũng sĩ cho đến thần linh chưa ai thành công khi xin cho người thân của mình trở về trần gian.
Tuy nhiên khi Orpheus dạo đàn và cất tiếng hát, Hades và Persephone nhỏ lệ và cho phép Eurydice được theo chồng về trần thế. Nhưng kèm theo một điều kiện là họ phải tiến thẳng bước, đầu phải nhìn thẳng, không được quay đầu lại cho đến khi đến cõi dương. Nếu điều kiện nầy bị vi phạm, Eurydice sẽ biến mất vĩnh viễn vào cõi hư không; không còn ở cõi âm, không tồn tại ở cõi dương và ngay cả cõi Thiên Đường cũng không. Orpheus nhận lời và hai người song hành về cõi trần thế.
Khi Orpheus đặt chân được đến cõi trần, vui mừng quay đầu lại nhìn vợ thì hình ảnh Eurydice mờ dần rồi tan biến vào cõi hư không. Orpheus vô tình đã vi phạm lời hứa với Hades, yêu cầu của Hades là cả 2 người phải đặt chân lên cõi dương trước khi có thể quay đầu nhìn lại. Orpheus tuy đã đặt chân đến cõi dương, nhưng Eurydice thì chưa.
Hàng mỗi ngày tôi và bạn có bao nhiêu lần giống như nàng Orpheus. Chúng ta đã bao lần trong tuần, trong tháng, trong năm mải mê rong ruổi về quá khứ của mình. Bạn có nhận thấy rằng chính việc truy tìm quá khứ làm cho chúng ta mất đi hiện tại. Mà hiện tại mới là quý giá nhất. Cuộc sống là hiện tại. Trần thế là hiện tại.
Bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao mình làm việc không hiệu quả. Bạn có khi nào biết rằng tại sao mình không có an lạc trong tâm. Bạn có mấy khi nghĩ tại sao mình không cảm thấy sự nhiệm màu và diệu kỳ của cuộc sống. Tất cả đơn giản bởi bạn chưa tập trung cho hiện tại. Chính việc nuối tiếc hay đau khổ cho quá khứ, với những gì đã trôi qua làm cho bạn bất an và chịu biết bao thiệt thòi.
Bây giờ tôi muốn nhờ bạn giúp tôi một việc giản đơn, dễ dàng nhưng rất khó, rất màu nhiệm và thú vị: Hãy quên đi những gì trong quá khứ. Hãy làm mới bộ não của mình. Hãy thu dọn tất cả rác rưởi trong não mình để tập trung cho hiện tại.
Bạn hỏi tôi, hiện tại của bạn là gì ư? Là đọc những dòng chữ này và theo dõi hơi thở. Tuyệt vời quá đúng không bạn. Bạn đã cảm thấy an lạc rồi chứ?
Nguyễn Mạnh Hùng – Công ty sách Thái Hà
