Dù có lặp đi lặp lại song con đường ấy dường như không làm cho người đi cảm thấy nhàm chán mà ngược lại ở mỗi chiều, dù là đi hay về, suối Yến vẫn mang đến cho du khách những cảm nhận bất ngờ.
Suối Yến (hay còn gọi là Yến Vĩ) là con suối nhỏ nằm trong khu du lịch Hương Sơn, xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội. Từ bến Đục, du khách lên thuyền theo dòng suối này để đến với Hương Sơn.
 |
Sở dĩ gọi là Yến Vĩ vì dòng suối dài xoè như hình đuôi chim yến. Đây là một dòng suối không rõ bờ, trải dài giữa ruộng lúa, bờ khoai, trôi lặng lẽ giữa hai triền núi biếc với những hình dáng kỳ thú và màu sắc sinh động.
Bến đục thuyền vào, bến trò thuyền ra. Trong ngày lễ, tại thắng cảnh hương sơn có trên 4.000 con thuyền tấp nập chở khách vào ra. Đa số các thuyền ở đây đều được làm bằng sắt, có độ dày khoảng 2 ly và có thể chở được hàng chục người. Với những chiếc thuyền lớn có thể chở tới 35 người một lúc. Mỗi thuyền có một sơn nữ với cái dáng mềm mại mỗi khi gập người khua mái chèo đưa khách vào vãn cảnh chùa.
 |
Thuyền vào, ra trong mùa lễ tấp nập song không mấy khi có cảnh thuyền bè va chạm vào nhau bởi lẽ đường vào và đường ra trên dòng suối đã được phân định rất rõ ràng. Tất cả đều đi theo một trật tự nhất định. Thuyền nọ đi sát thuyền kia. Không có cảnh lạng lách, vượt ẩu như khi tham gia giao thông trên bộ.
Vậy nhưng thu đến, cả vùng Hương Sơn trở nên thanh vắng, tĩnh mịch, có chút gì man mác. Khung cảnh này của chùa Hương trái ngược hoàn toàn với sự tấp nập, chen lấn thường thấy vào những mùa lễ hội. Có lẽ, mùa thu là thời điểm đẹp nhất để vãn cảnh chùa.
Đường suối chỉ dài chừng 4 km, song do có sự uốn lượn quanh co giữa các đoạn, các khúc theo các dãy núi nên dù có cố phóng hết tầm mắt thì các du khách cũng khó lòng thấy được điểm kết thúc. Từ đây, du khách có thể thả hồn, nhìn ngắm cảnh vật xung quanh với những dãy núi, ngọn cây… hay đồng hành cùng những vạt lúa non tơ viền 2 bên mép nước rồi lắng nghe tiếng kể dìu dặt của những cô sơn nữ chèo thuyền kể về các truyền thuyết, sự tích trên các đoạn đường mà thuyền vừa đi qua.
 |
Ngồi thuyền, ta thoả thuê ngắm làn nước mát xanh, các hình khe thế núi gần xa. Mỗi ngọn núi đều có một hình dáng riêng, một tên gọi riêng, trùng trùng điệp điệp nối tiếp nhau hai bên bờ. Tục truyền rằng ở đây có một trăm ngọn núi, chín mươi chín ngọn quay đầu về hướng động Hương Tích lễ Phật, chỉ riêng núi Tượng bướng bỉnh ngoảnh đầu đi nơi khác, nên bị Vị Hộ Pháp vung gươm chém sạt một bên hông.
 |
Song có lẽ điều lôi cuốn nhất của dòng suối là sự yên tĩnh, thanh bình cũng như sự hoà hợp giữa non và nước, đúng là ‘Sơn Thuỷ hữu tình’ như ai đó đã nói.
 |
Và nếu ai đó, chưa một lần được đến Hương Sơn, thì hãy thử để cùng cảm nhận về sự quyến rũ của suối Yến trong xanh cùng cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ của danh thắng Chùa Hương
