Trong ánh từ quang của Phật Tổ, trong không khí hòa hợp của Đại hội, chúng con thay mặt cho Tăng Ni, Phật tử Hải Phòng gửi tới Đại hội, chư Tôn túc Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự, Quý vị Khách quý, Quý Đại biểu lời chúc sức khỏe; kính chúc Đại hội thành công rực rỡ.
Kính thưa Đại hội,
Trước hết chúng tôi xin hoàn toàn nhất trí với báo cáo tổng kết nhiệm kỳ V (2002 – 2007) và phương hướng hoạt động Phật sự nhiệm kỳ VI (2007 – 2012) được trình bày trước Đại hội và có đôi lời xin đóng góp về việc Giáo hội quản lý Tăng Ni để xây dựng Giáo hội ngày càng vững mạnh.
Ngay từ Đại hội đầu tiên thống nhất Phật giáo cả nước cách đây 26 năm, cố Đại lão Đệ nhất Pháp chủ – Thích Đức Nhuận khi gặp cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Ngài đã nêu lên băn khoăn tre già mà măng không mọc. Nhưng ngày nay măng không những đã mọc rất nhiều mà còn được uốn nắn thành những cây tre hữu dụng. Hàng trăm tiến sĩ, hàng ngàn cử nhân Phật học đã ứng dụng những thành tựu tu học được vào công tác hoằng pháp lợi sinh, làm cho tốt Đạo đẹp Đời. Được như vậy, là nhờ chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước với sự quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ của Trung ương Giáo hội, Ban Trị sự các Tỉnh, Thành hội nên việc quản lý Tăng Ni đi vào ổn định và có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số vấn đề đáng lưu tâm:
– Về độ người xuất gia theo Pháp lệnh Tín ngưỡng Tôn giáo và Nghị định 22 của Chính phủ: Việc tiếp nhận nhận người xuất gia là thuộc quyền quyết định của Giáo hội, nhưng Nội quy Ban Tăng sự Trung ương chậm sửa đổi đã gây lúng túng trong việc xử lý Phật sự và các thủ tục cần thiết. Mặt khác, một số Thầy nghiệp sư tự động thế phát cho đệ tử mà không tham khảo ý kiến Ban Tăng sự tại địa phương, dẫn tới hậu quả có trường hợp không tốt, dỡ khóc dỡ cười hoặc thân căn bất cụ làm ảnh hưởng tới Tăng đoàn.
– Cư trú bất hợp pháp: Một số chùa không có Tăng Ni trụ trì, do nhu cầu tín ngưỡng Phật tử địa phương tự động đón những vị sư bị xuất Viện hoặc bị kỷ luật đi lang thang về ở chùa, đã gây mất đoàn kết, mất an ninh tại địa phương. Có những vị tự cạo tóc làm thầy tu tới chiếm chùa và hoạt động mê tín, làm cản trở việc bổ nhiệm và nhân sự quản lý cơ sở của Giáo hội.
– Việc người hoàn tục: Do thiếu rèn luyện hoặc không đủ duyên lành, một số vị Tăng Ni đã hoàn tục. Nhưng các đơn vị Tỉnh, Thành không thu hồi các giấy tờ xác định là người xuất gia, nên có những kẻ xấu lợi dụng danh xưng người xuất gia làm ảnh hưởng tới Tăng đoàn và Giáo hội.
– Một số danh lam thắng cảnh: Giáo hội nên bổ nhiệm những vị có đủ trình độ và uy đức về trụ trì để đối nội, đối ngoại và phát huy truyền bá tinh thần giáo lý căn bản tới Phật tử và khách thập phương. Một số chùa di tích do Sở Văn hóa quản lý nên giao lại quyền quản lý cho Giáo hội, như chùa Côn Sơn tỉnh Hải Dương, Chùa Tiên, Chùa Nhị Thanh, Tam Thanh tỉnh Lạng Sơn.
Từ những vấn đề trên, chúng tôi xin có những kiến nghị sau:
1. Ban Tăng sự Trung ương sớm ban hành Nội quy Ban Tăng sự. Quy định rõ ràng điều kiện Thầy độ đệ tử xuất gia theo Luật Phật và tiêu chuẩn cụ thể của người xuất gia, phù hợp với Pháp lệnh Tín ngưỡng Tôn giáo, Nghị định 22 của Chính phủ và Luật Phật.
2. Đề nghị Hội đồng Trị sự thống nhất với Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch trao lại quyền quản lý các chùa mà Bộ Văn hóa quản lý từ xưa đến nay cho Giáo hội. Bãi bỏ việc bán vé thăm quan tại các chùa di tích đối với người đi Lễ Phật.
3. Đề nghị Ban Tôn giáo, Chính quyền và Ban Trị sự các địa phương trước khi nhận Tăng Ni về địa phương mình nên trao đổi với Ban Trị sự Tỉnh, Thành hội Phật giáo nơi đi. Khi có những vị Tăng Ni hoặc không phải là Tăng Ni cư trú bất hợp pháp tại các chùa thì Quý Cơ quan liên quan thực thi đúng theo Pháp luật Nhà nước quy định.
4. Các Ban Trị sự trước khi nhận giới tử từ tỉnh khác tới thụ giới phải có giấy giới thiệu của Ban Trị sự nơi đi để tránh những trường hợp không đủ kiều kiện nơi này lại chạy đến nơi kia, gây nên khó khăn cho việc quản lý.
5. Chỉ bổ nhiệm trụ trì cho những Tăng Ni đã qua khóa huấn luyện trụ trì, có ít nhất là 5 hạ và trình độ Trung cấp Phật học trở lên đối với các chùa bình thường.
Kính thưa Đại hội,
Trên đây là một số ý kiến được rút ra từ thực tiễn, chúng con kính trình Đại hội và Quý Cơ quan hữu quan nghiên cứu, củng cố để xây dựng Giáo hội trong thời kỳ hội nhập với một đội ngũ Tăng Ni đủ tài, đức để làm tốt Đạo đẹp Đời và thực hiện hữu hiệu phương châm của Giáo hội.
Xin chân thành cảm ơn Quý vị Đại biểu đã lắng nghe. Kính chúc Quý vị thân tâm thường an lac.
Kính chúc Đại hội thành công viên mãn.
