Kiến trúc Kinh thành Huế với nhiều hệ thống sông, hồ : Hộ thành Hà bao quanh Kinh thành, Hồ Kim thuỷ bao quanh Hoàng thành , Hồ Thái Dịch nối liền Ngọ Môn với Điện Thái Hoà, Hồ Tịnh Tâm, Hồ Mưng, Hồ Thuỷ Ngữ trong khu vực Nội thành v v. Rồi trong các lăng tẩm, chùa chiền đều có các hồ nước như một biểu tượng của phong thuỷ. Có lẽ Hồ bán nguyệt ở chùa Từ Hiếu với sắc nước xanh biếc quanh năm đã là một ấn tượng khó quên cho những ai đã một lần đến. Một loaì hoa đã tồn tại từ bao nhiêu đời nay trong các ao hồ ở Huế và cứ mùa hè lại dịu dàng toả hương , một mùi hương thanh khiết và cao quý tạo một cảm giác thanh thoát khó tả cho người chiêm ngưỡng nó : Hoa Sen. Không như Hoa Súng, chỉ vươn lên mặt nước một khoảng cách ngắn, lá thì nằm sát mặt nước, Lá, hoa của Sen đều vươn cao như muốn thoát ly khỏi mặt hồ, đón ánh nắng từ bầu trời cao rộng. Vẻ đẹp thanh thoát của Sen dường như đối nghịch với gốc rể của nó. Sen đã thoát ra từ bùn, một nơi bị xem là dơ bẩn.. Chiêm ngưỡng cái đẹp thanh cao của Sen, người ta thường quên mất sự lặng lẽ, nhận chịu của bùn. Bùn đã cho Sen sự sống , cho Sen vẻ đẹp và nhận về mình sự khinh miệt. Những cánh Sen hồng, Sen trắng toả hương thanh khiết, đem cái đẹp đến cho đời, mỗi mùa Sen đi qua , hoa Sen nở, rồi tàn, chỉ có bùn cứ mãi còn lại, lặng thầm dâng hiến cho đời những đoá Sen thánh khiết. Nếu lấy lý thuyết của Phật Giáo để nhìn mối tương quan giữa bùn và Sen hẳn ca dao Việt
Tương truyền khi Đức Phật đắc đạo xong, Ngài do dự không biết có nên truyền bá cho chúng sinh chân lý mà mình vừa tìm ra không? Thần Brahma Sahampati liền hiện lên thuyết phục Ngài nên đem những điều mà mình đã giác ngộ để chúng sanh cùng được giải thoát. Lúc ấy Phật nhìn trước mặt, thấy một đầm Sen, có những hoa Sen xanh, Sen hồng, Sen trắng đang còn ẩn dưới mặt nước,có hoa Sen đã vươn lên tới mặt nước ,cũng có những hoa đã vươn lên khỏi mặt nước. Cũng vậy, trên thế gian, chúng sanh cũng có nhiều hạng người, có kẻ trí, người ngu…Ngài bèn nói “ Chân lý sẽ mở rộng cửa cho kẻ nào chịu nghe “.
Hoa Sen đã là một biểu tượng cho sự giác ngộ trong Phật giáo. Mùa Sen nở ở Huế cũng chính là mùa Phật Đản, những bông Sen được trang trọng cắm trên các bàn thờ Phật ở khắp các chùa Huế và các bàn thờ Phật ở nhà. Sen không chỉ nở trong các hồ, Sen còn nở trên những nan tre thanh mảnh, trên những mảnh giấy màu trong bóng hay mờ nhiều màu sắc, hoa Sen của những chiếc lồng đèn Phật Đản. Từ mồng Tám Âm Lịch, những chiếc lồng đèn hình hoa Sen hay những chiếc đèn ú có in hình hoa Sen đã thấp thoáng xuất hiện trên các nẻo đường thành phố. Người Huế vốn có một đời sống tâm linh mạnh mẽ. Đạo Phật đã đi vào tâm thức của họ từ rất lâu, có lẽ bắt đầu từ những ngày đầu tiên Chúa Nguyễn vào trấn ngự đất Thuận Hoá, xây Chùa Thiên Mụ. Tiếng chuông u trầm lan trong không gian tĩnh lặng của dòng Hương đã thành một âm thanh quen thuộc đối với người dân Huế. Phật Giáo đã ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống văn hoá và tâm linh của người dân. Phật Đản là một trong những lễ lớn của người Huế. Ngoài lễ chính tổ chức ở Chùa Từ Đàm, hơn trăm ngôi chùa của Huế đã mở rộng cửa đón khách thập phương đến lễ Phật và thọ trai. Chùa Diệu Viên cũng vậy. Đây là một trong hai mươi tám ngôi cổ tự của Huế , nằm ở khu vực phía Đông
Tử trúc lâm trung, túc đạp hồng liên thiên diệp nộn
Thanh phong toà thượng, thủ trì thuý liễu nhất chi xuân
(Trong rừng trúc tía, chân đạp sen hồng nghìn lá nỏn
Trên đỉnh núi xanh, tay cầm liễu biếc, một cành xuân)
Khuôn viên chùa khoáng đãng có những hàng đá núi viền quanh một cách tự nhiên tăng thêm vẻ cổ kính của ngôi cổ tự. Gần đây, khu vực sau lưng khuôn viên Chùa đang xây dựng một khu vui chơi giải trí, đó là Công viên nước (water park) Ngự Bình, sự tĩnh lặng của ngôi cổ tự này đang có nguy cơ bị phá vỡ.
Các ni sư ở đây không chỉ tu trì mà còn tham gia hoạt động từ thiện xã hội. Trứơc đây, Chùa đã xây dựng được một bệnh xá, trường sơ học, vườn trẻ Lâm Tì Ni. Hiện nay, Chùa là nơi nương tựa của 22 người già neo đơn với một Viện Dưỡng Lão và một trường Mẫu Giáo với 150 em học sinh nghèo. Sư Cô Diệu Đàm là người phụ trách chính cơ sở từ thiện này.
Đêm Phật Đản, thành phố Huế như lung linh, ảo huyền hơn trong ánh sáng toả ra từ các đoá Sen đủ màu sắc . Mùi hương Sen quyện với mùi hương trầm thoảng trên dòng Hương cũng đang ngập tràn ánh sáng huyền hoặc của những đoá Sen bềnh bồng trong lễ phóng đăng. Và trong lòng người ,những ngọn tâm đăng hình như cũng đang được thắp sáng, trong một mùa Sen.
