Gia đình chúng tôi vinh dự được Bác Hồ sống và hoạt động tại nhà khi còn bên Thái Lan. Thời gian sinh sống tại Thái Lan, ông bà nội chúng tôi là người Thái gốc Việt cổ xưa, chủ các khu nhà ,khu chợ ,trang trại ,có cả cửa hàng thuốc Bắc rất lớn, ông bà thường hay giúp những người chạy loạn gặp khó khăn từ các nơi đưa về chăm sóc tại nhà, được rất nhiều người kính trọng và biết ơn. Là một gia đình có tên tuổi nổi tiếng trong giới thượng lưu tỉnh Nakhon phanom ,cha và các chú chúng tôi được gửi vào học tại các trường dành cho con em Hoàng gia tại Băngkok..
Theo tư liệu lịch sử đã ghi chép lại, nhân duyên lớn lao bất ngờ đến với gia đình tôi, đó là khi khu bộ Việt Nam thanh niên Cách Mạng Đồng chí Hội đưa tới gửi ông bà nội tôi một thanh niên có tên gọi là Thầy Lang Tín đến để giúp công việc bốc thuốc. Ngay từ phút ban đầu Thầy lang Tín đã để lại cho mọi người xung quanh tình cảm gần gũi thân thiện, những người trong gia đình tôi ai cũng rất yêu quý Thầy. Thỉnh thoảng Thầy hay gặp những người mang đến giấy báo cũ để gói thuốc, báo hơi bị nhàu, Thầy lại vuốt cho thẳng rồi chăm chú đọc, thấy có khách đến, Thầy lại miệt mài gói thuốc. Thầy Lang Tín rất kính già yêu trẻ, Thầy thường trò chuyện với ông bà nội tôi về lịch sử, về quê hương ở Việt Nam. Đặc biệt Thầy hay kể chuyện cho trẻ con trong gia đình về những anh hùng danh nhân nổi tiếng, khuyên các cháu lớn lên nuôi hoài bão làm việc có ích cho gia đình và đất nước, trẻ con trong nhà rất thích nghe Thầy kể chuyện, Thầy cứ đi đâu lâu chưa về là lũ trẻ lại ra đường đứng ngóng chờ. Các cháu Sâm, Nhung, Quế, Phụ được Thầy Lang Tín xin phép gia đình được đặt tên làm kỷ niệm và gọi âu yếm là Cách, Mệnh, Thành, Công. Thầy Lang Tín làm thuốc trong nhà tôi một thời gian rồi sau đó đi đâu không rõ. Trẻ con, người lớn trong nhà luôn thương nhớ và nhắc mãi Thầy Lang hiền lành kể chuyện hay, mong sao có ngày được hội ngộ.
Sau ngày khởi nghĩa giành chính quyền tại Việt Nam, khi đó Cha và các chú tôi đã trưởng thành, lúc nào họ cũng nung nấu chí khí kiên cường yêu nước Việt, cả ba người cùng tham gia nhập Quân tình nguyện giúp Việt Nam – Lào chiến đấu chống Thực dân Pháp bảo vệ Tổ quốc, năm 1946 cả hai người chú của tôi đã anh dũng hy sinh tại chiến trường Tà khec – Lào, Cha tôi may mắn trở về làm phóng viên báo Mahachon cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Thái, ông bí mật tham gia Hội Việt kiều Cứu Quốc, ông được Tổ chức bố trí làm phiên địch cho Thông tấn xã Việt Nam tại Băng Cốc – Thái Lan, ông được bầu làm thường vụ Hội Việt kiều Cứu Quốc.
Ngày 10 -11 -1958, trong lúc dịch tài liệu bí mật gửi về nước ông và một số cán bộ hoạt động bí mật của Hội bị chính quyền Thái Lan bắt giam tại khám lớn Bangkok chờ ngày mang đi đày tại Malaisia. Dưới sự chỉ đạo của đoàn thể, ông cùng toàn thể anh em bị bắt đã kiên quyết đấu tranh, buộc chính quyền Thái phải thông qua Hội hồng thập tự 2 nước ký kết hiệp định giải quyết việc hồi hương cho anh em bị bắt trở về Việt Nam.
Ngày 10 -1-1960, gia đình tôi về nước, được Bác Hồ trực tiếp ra đón, thật bất ngờ và xúc động, bà nội tôi bật khóc nức nở khi nhận ra Thầy Lang Tín năm xưa… Từ ngày đó lúc sinh thời gia đình tôi thường được Bác mời vào Phủ chủ tịch tham dự các ngày lễ trọng đại của đất nước.
Gần thế kỷ trôi qua, trải qua bao thăng trầm. Các cụ trong gia đình tôi và các bậc tiền bối đã đi xa, để lại cho anh em chúng tôi lớp hậu duệ một tài sản vô giá là những trang sử vàng và niềm vinh dự cao quý, chúng tôi vẫn luôn tự hào mang trong mình dòng máu Cách mạng, với nhiệt huyết yêu nước bằng trái tim cháy bỏng, bằng những hành động cụ thể thiết thực, với những hoài bão, ước nguyện suốt đời công hiến phụng sự cho dân tộc Việt Nam.
Thiện Tâm
