Đã từ lâu Giáo hội ra thông bạch đề nghị chư tăng không đi khất thực nữa để tránh tình trạng người ta khoác áo vàng ôm bình bát giả làm tu sĩ đi khất thực.
Tuy nhiên, dù đã có thông bạch của Giáo hội, nhưng vẫn có một số thầy tu thực hành hạnh khất sĩ.
Vậy để làm sao phân biệt là sư thật hay sư giả?
Khất thực chính là xin thức ăn. Nếu là các vị thực hành hạnh khất sĩ thì điều căn bản nhất để phân biệt là vị đó sẽ không nhận tiền, chỉ nhận thức ăn vừa đủ trong bình bát.
Nếu thức ăn trong bình bát vừa đủ thì vị thầy đó sẽ đậy bình bát ra về và ăn trong chánh niệm vào đúng giờ ngọ (khoảng 11 đến 12 giờ trưa). Ngoài ra các vị khi đi khất thực rất oai nghi, đi thẳng không dừng lại xin ai, không nói năng đòi hỏi gì ở người khác.
Thời Phật, chư tăng khi đi khất thực thường ngậm nước trong miệng để tịnh khẩu. Nếu thí chủ cúng dàng thức ăn thì chư tăng âm thầm nhận, không trả lời bất cứ câu hỏi dư thừa, không ích lợi nào.
Chỉ khi tín chủ nói thưa ngài con có chuyện buồn trong gia đình, con có chuyện đau khổ, con không biết phải tu tập thế nào cho đúng…, thì vị tăng kia mới quay đi nhổ nước trong miệng ra và giải đáp thắc mắc cho thí chủ xong rồi mới đi tiếp.
Khi khất thực vừa đủ vào đúng ngọ thì chú nguyện và hồi hướng công đức rồi bắt đầu ăn hết phần thức ăn ấy.
Vì thế nếu chúng ta thấy, vị nào đi khất thực không đúng với truyền thống thì chúng ta không bố thí. Hoặc giả vị nào đó khi chúng ta cúng thức ăn lại nói không cần thức ăn mà hãy cúng tiền cho tiện, thì chúng ta biết ngay đó là người giả sư khất thực.
Hiện nay có một số chùa, cũng thỉnh thoảng tổ chức ngày lễ sớt bát, nhưng Phật tử dùng phong bì tiền bỏ vào trong bình bát, hay để trên nắp bình bát thì đó cũng là cúng dường không đúng pháp.
