Quang lâm Chứng minh và tham dự có HT. Thích Thiện Bình – Phó Thư ký HĐCM, Trưởng BTS THPG Khánh Hòa, HT Thích Trí Tâm – Trưởng Ban Nghi lễ TƯ, HT Thích Quảng Thiện – Phó ban Trị sự, HT Thích Trí Viên- Phó ban Trị sự, HT Thích Nguyên Quang- Phó ban Trị sự…, chư Tôn đức Tăng Ni các tự viện thuộc tông phong Tổ đình Nghĩa Phương cùng đông đảo Phật tử tham dự.
Tại buổi lễ tưởng niệm HT Thích Trí Tâm đã ôn lại lịch sử hình thành và phát triển Tổ Đình Nghĩa Phương. Theo đó, Chùa được kiến lập vào cuối thế kỷ 19, cách nay 122 năm, nơi đây là cái nôi của môn phong Nghĩa Phương đã đào tạo Chư Tôn giáo phẩm của Giáo hội và chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng, trong những bước thăng trầm và phát triển của Phật giáo tỉnh nhà nói riêng, nền Phật giáo cổ truyền nói chung.
Chùa Nghĩa Phương do hai anh em Ngài Phổ Nhựt và Ngài Phổ Quảng từ quê hương Quảng Bình, đến đây khai sáng, vào đời Vua Thành Thái thứ 2, năm Canh Dần (l890), do Tổ Đạt Khương – Viên Giác, Viện chủ chùa Săc Tứ Hải Đức, Nha Trang Chứng minh.
Ngài Trần Đức Tâm, húy thượng Ngộ hạ Lý tự Chí Bình, hiệu Phổ Quảng và em trai là Ngài Trần Đức Tựu, húy thượng Ngộ hạ Niệm tự Chí Mẫn hiệu Phổ Nhựt, thuộc dòng Lâm Tế, đời thứ 39, nguyên quán làng Xuân Sơn, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình. Cả hai Ngài đều là bậc Nho học uyên thâm, chán cảnh danh vọng phù du, tìm nơi danh lam thắng cảnh, thi phú an nhàn. Hai Ngài lênh đênh trên chiếc thuyền nan từ quê hương theo biển cả xuôi Nam viếng cảnh. Nhưng đến Nha Trang gặp nhân duyên Phật pháp, hai Ngài đã thọ giáo với Tổ Đạt Khương -Viên Giác và lập am tranh thờ Phật, đã được Tổ an danh là Nghĩa Phương tự.
Năm 1905, sau 15 năm kiến tạo, Ngài Phổ Quảng đã phát nguyện trùng tu lần thứ nhất, để cho ngôi Tam bảo huy hoàng, có đủ phương tiện Phật tử sớm tối đi về tu học.
Sau khi Ngài Phổ Quảng viên tịch, Ngài Phổ Nhựt kế truyền đạo nghiệp của Sư huynh, năm 1932, Ngài phát nguyện trùng tu ngôi Tam bảo Nghĩa Phương lần thứ hai, từ một mái am tranh trở thành ngôi Già Lam Bửu điện, Ngài Phổ Nhựt chính là Tổ Khai sơn Tổ Đình Nghĩa Phương Nha Trang.
Thật là:
Nghĩa niệm kế tiền quy thừa khai giác lộ,
Phương danh thuỳ hậu thế đại triển sơn môn.
Tạm dịch:
Nhớ Nghĩa xưa nối tiếp thanh quy đời trước nương theo đó mở con đường giác.
Danh Thơm mãi lưu truyền hậu thế thật xứng danh rường cột sơn môn.
Lễ Tưởng Niệm Tổ Khái Sơn Tổ Đình Nghĩa Phương diễn ra theo nghi lễ truyền thống. Nhân mùa an cư kiết hạ của chư Tăng, Môn đồ đệ tử Tổ đình Nghĩa Phương đã phát nguyện cúng dường trai tăng cầu nguyện cửu huyền thất tổ siêu thăng, cầu âm siêu, dương thái.
