Chứng Minh và tham dự có HT.Thích Viên Mãn, phương trượng, vị khai sáng chùa Từ Tôn, người 40 năm gánh nắng xây chùa trên đảo, chư tôn đức Tăng Ni, quý vị khách quý cùng đông đảo đồng bào Phật tử tham dự.
Đại đức Thích Chúc Minh đọc quyết định tấn phong giáo phẩm Hòa thượng của Hội đồng Chứng minh GHPGVN và văn biểu Khánh chúc nêu lên công đức và tấm gương đạo hạnh của HT. Thích Viện Mãn:
Theo đó, chùa Từ Tôn do HT Thích Viên Mãn khai sơn kiến tạo vào năm 1960. Chùa được an danh Từ Tôn là danh hiệu của đức Phật Di Lặc. Trong kinh Pháp Hoa có câu “Từ bi thị hiển Di Lặc tôn kính Phật” hay nói gọn là “ Từ thị Di Lặc tôn kính Phật” ấy chính là Từ Tôn.
Lúc đầu nơi đây chỉ là một đảo hoang, toàn đá và cây dại. Ngài đã khai hoang phục hóa, dựng am tranh để tu hành, sớm kệ chiều kinh, vui chốn thiền môn. 40 năm xây dựng cũng là 40 năm Ngài gánh nắng trên đảo xây chùa. Hòa thượng đã cùng chư Tăng Ni và các Phật tử tín thành mua đất và nước ngọt chở ra đảo tạo vườn, trồng cây cảnh, chăm sóc tôn tạo, để hôm nay chùa Từ Tôn là một danh thắng tại phố biển Nha Trang.
Chùa Từ Tôn nằm trên đảo Hòn Đỏ với diện tích khoảng 20.000 mét vuông, nằm ở hướng Đông, sát bờ biển, cách đường Phạm Văn Đồng khoảng chừng 250 mét.
Đặc biệt xung quanh Chùa Từ Tôn là một bãi đá màu đỏ tự nhiên, mới nhìn ta tưởng như những viên trân châu, hỗ phách rất đẹp, tạo nên cảnh chùa vừa tôn nghiêm, thanh tịnh, lại vừa u tịch, linh thiêng.
Phía trước chánh điện là Quan Âm Các, nguy nga, tráng lệ, bên dưới nền Quan Âm Các là một bãi đá trải dài ra đến biển với tượng Bồ Tát Quán Thế Âm mặt hướng ra Nam hải như dõi theo những chiếc thuyền ra khơi của ngư dân Vĩnh Thọ, Vĩnh Phước… nguyện cứu khổ cứu nạn, đem lại an bình cho người dân biển Nha Trang.
Kể từ năm 1974, sức khoẻ của HT Viên Mãn ngày càng giảm sút, lại mang trọng bệnh, Đại Đức Thích Chúc Minh về thừa kế Trú Trì. Đại Đức đã kế tiếp sự nghiệp của tiền nhân, cho kiến lập, trang trí cảnh trí quanh chùa: Lâm tỳ Ni viên, Tượng đài Thích Ca thành đạo dưới gốc cây Bồ Đề, xây tượng đài Quán Thế Âm, xây tháp chuông U minh, thiết trí tôn tượng Bồ Tát Thích Quảng Đức, vị Bồ Tát đã sinh ra và hành đạo nhiều năm ở Khánh Hoà, đã vị pháp thiêu thân giải cho Phật giáo Việt Nam qua cơn pháp nạn 1963.
Chùa Từ Tôn, với hơn 60 năm kiến lập thật còn quá trẻ, nhưng những ai đã một lần ghé thăm đều không quên ghi lại những cảm nhận sâu sắc của mình…
Giáo sư Anh hùng Lao động Vũ Khiêu khi đến thăm chùa Từ Tôn đã tức cảnh đề thơ:
Tiếng chuông vang, ngoài của Từ Tôn
Tiếng chuông dội, bên bờ Hòn Đỏ
Trời Khánh Hòa bát ngát mây bay
Biển Nha Trang dạt dào sóng vỗ.
Những ai đang: lạc nẻo mê đồ.
Những ai muốn: tìm về chính lộ.
Nghe chuông ngân, tìm lại chân tâm
Nghe chuông gọi, cùng quy Phật Tổ
Nhà thơ Vương Kiều Thu một lần viếng đảo đã gởi lại vần thơ lưu niệm:
Hòn Đỏ nằm bên cạnh Đá Chồng
Một bên liền đất một bên không
Thắm tươi sắc đỏ nên danh hiệu.
Nhuần đượm màu xanh kết dải đông
Phương Bắc gió về xua nắng bức
Gành Đông hương thoảng đón trăng lồng
Trông vời mây nước đâu xa cách.
Mà chỉ gần nhau một tấc lòng
Chùa Từ Tôn (Hòn Đỏ) ngày nay không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh hướng dẫn Phật tử tu nhân, hướng thiện mà còn là một địa chỉ du lịch tâm linh của thành phố biển . Đây là một danh thắng của thành phố Nha Trang.
Ngày 15-10-1998, Bộ Văn Hóa Thông Tin đã ra quyết định số 04/1998 QĐ-BVHTT công nhận Hòn Đỏ là di tích thắng cảnh quốc gia, nằm trong Vịnh Nha Trang, một trong 29 vịnh đẹp nhất thế giới.
Nhân dịp này chư tôn đức Tăng Ni và quan khách, phật tử đã tặng lẳng hoa, tặng hoành phi, thư pháp…chúc mừng HT. Thích Viên Mãn và cầu nguyện Hòa thượng pháp thể khương an, chúng sinh quảng độ.
