Từ hàng nghìn mảnh vỡ khảo cổ, hiện vật còn sót lại, lần đầu tiên công chúng có thể chiêm ngắm hình ảnh cổ xưa của chùa Một Cột và bước vào không gian di sản kiến trúc vàng son thời Lý 800 năm trước.
Ngày 23/11, Lễ khai mạc trưng bày “Khám phá di sản kiến trúc chùa Một Cột-Diên Hựu thời Lý bằng công nghệ thực tế ảo” đã diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (số 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội).
Trưng bày do Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và SEN Heritage phối hợp tổ chức, nhân kỷ niệm 75 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 65/SL liên quan đến việc việc Bảo tồn di tích và Di sản văn hóa dân tộc (23/11/1945-23/11/2020).
Tham quan trưng bày lần này, công chúng sẽ được thấy các ảnh cổ thời Pháp chụp kiến trúc chùa Một Cột thời Nguyễn, ảnh chùa bị đánh sập năm 1954, ảnh phục dựng năm 1955 của kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng, ảnh hiện vật của các bảo vật quốc gia như tượng Phật chùa Phật Tích (năm 1057), phiên bản cột đá chùa Dạm (năm 1094), Bia Sùng Thiện Diên Linh (năm 1121) và các hiện vật thời Lý khai quật tại Hoàng Thành Thăng Long.
Ngoài ra, sự kiện cũng trưng bày một số mô hình hiện vật và kiến trúc thời Lý như đầu rồng, lá đề song long hiến châu… Đặc biệt, du khách sẽ được chiêm ngắm mô hình phỏng dựng kiến trúc chùa Một Cột và chùa Diên Hựu thời Lý thông qua hình ảnh tranh 3D, phim 3D, sản phẩm công nghệ thực tế ảo (VR3D)…
Phát biểu khai mạc trưng bày, ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khẳng định: Chùa Một Cột là một công trình kiến trúc đặc sắc của Phật giáo Việt Nam, là biểu tượng nổi tiếng bậc nhất của Thăng Long-Đông Đô-Hà Nội nghìn năm văn hiến.
[Nhóm nghiên cứu 8x dùng công nghệ 3D phục dựng tháp cổ chùa Dạm]
Những hình ảnh thân quen của chùa Một Cột mà người Việt và khách quốc tế biết đến lâu nay là bản phục dựng năm 1955 của kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng với phong cách đời Nguyễn, sau khi chùa bị đánh mìn vào ngày 9/11/1954.
Trưng bày lần này tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam là kết quả nghiên cứu của nhóm SEN Heritage, kế thừa từ các học giả tiền bối. Nhóm đã phỏng dựng tổng thể chùa Diên Hựu và kiến trúc chùa Một Cột thời Lý bằng công nghệ số hóa thực tế ảo (VR3D).
Từ hàng nghìn mảnh vỡ khảo cổ, từ hàng trăm hiện vật mỹ thuật còn lại sau bao thăng trầm lịch sử, lần đầu tiên, những sản phẩm của thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4 sẽ giúp những con người hiện đại có thể chiêm ngắm hình ảnh cổ xưa của chùa Một Cột, và có thể bước vào không gian di sản kiến trúc vàng son thời Lý cách nay 800 năm.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Anh Minh, kết quả nghiên cứu, phỏng dựng 3D chùa Một Cột thời Lý của nhóm SEN Heritage cũng chỉ là giả thuyết, cần phải tiếp tục nghiên cứu một cách bài bản, thận trọng.
Hình ảnh kiến trúc chùa Một Cột theo phục dựng của Sen Heritage.“Sản phẩm VR3D chùa Một Cột-Diên Hựu là một cách mà xã hội hưởng ứng Đề án Phát triển hệ tri thức Việt số hóa được phê duyệt theo Quyết định số 677/QĐ-TTg ngày 18/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ, nhằm phục vụ việc lưu trữ dữ liệu, bảo tồn di sản văn hóa, trùng tu-phỏng dựng phế tích, phục vụ công tác trưng bày, thuyết minh bảo tàng và quảng bá di sản Việt Nam đến với xã hội hiện nay.
Qua cuộc trưng bày và trải nghiệm lần này, các bảo tàng và di tích có thể nghiên cứu và chia sẻ kinh nghiệm để mở ra cách phát triển công nghệ thực tế ảo vào việc bảo tồn, trưng bày, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc trong giai đoạn hiện nay,” ông Nguyễn Anh Minh nhấn mạnh.
Trưng bày “Khám phá di sản kiến trúc chùa Một Cột-Diên Hựu thời Lý bằng công nghệ thực tế ảo” diễn ra trong 7 ngày, từ ngày 23-30/11/2020. Trong khuôn khổ các hoạt động trưng bày, vào sáng thứ 5 (ngày 26/11) sẽ diễn ra tọa đàm “Thảo luận về hình thái một cột và mandala kiến trúc thời Lý”./.
