Xin trích đăng lý giải của hoạ sĩ Lê Thiết Cương, người nhiều năm nghiên cứu kiến trúc chùa Việt Nam, về nguyên nhân giúp chùa Láng trùng tu thành công, như một gợi mở cho những công trình trùng tu di sản văn hoá khác.
|
Cổng tam quan độc đáo của chùa Láng. Ảnh: tư liệu
|
Theo tôi, vị sư trụ trì chùa Láng đã chọn được một êkíp thi công rất có tâm, và có nghề. Họ làm được một điều không phải đội thợ nào cũng làm được, đó là mua được nguyên liệu thật. Đa số các ngôi chùa được trùng tu bằng nguyên liệu dỏm. Nhưng chùa Láng thì được trùng tu bằng nguyên liệu thật. Tôi chưa nói đến phần mộc, chỉ riêng phần sơn thếp, đội thợ chọn được sơn sống, vàng bạc thếp… thật, và là loại tốt. Họ không dùng thiếc, hay vàng vỉ của Nhật, không dùng lối nhuộm để ra màu vàng. Đây là điều vô cùng hiếm. Vị sư trụ trì tìm được đội thợ tốt như vậy không hẳn do may mắn, mà nhờ có hiểu biết.
Thứ hai, sau khi trùng tu, chùa Láng vẫn bảo toàn được những nét độc đáo cổ xưa. Chùa Láng nổi tiếng không chỉ vì bề dày lịch sử ngàn năm, mà còn nhờ ba lớp cổng hết sức đặc biệt. Lớp cổng đầu tiên, cổng tam quan, nếu có một cuộc bình chọn thì tôi tin đây là cổng đẹp nhất, lạ nhất, vì nằm lơ lửng giữa lưng chừng cột, chứ không phải trên đầu cột. Lớp cổng thứ hai lại tựa như một ngôi nhà ba gian hai chái, có mái, có ba lối vào. Con đường thần đạo sau trùng tu vẫn nguyên vẹn. Đội thợ đã chọn đúng gạch Bát Tràng có kích cỡ 30 x 30cm, và để mạch đúng 0,8cm, một tỷ lệ rất đẹp.
Thứ ba, chủ đầu tư công trình trùng tu chùa Láng chính là nhà chùa, giám sát thi công cũng là nhà chùa, và người kêu gọi xã hội hoá kiêm giám sát hòm công đức cũng chính là nhà chùa. Theo tôi đây mới là nguyên nhân quan trọng nhất giúp chùa Láng trùng tu hiệu quả.
