Trong vòng chưa đầy 1 tháng từ khoảng giữa tháng 3 cho tới nửa đầu tháng 4/2020, trên địa bàn huyện Thanh Oai đã xảy ra 4 vụ mất trộm cổ vật tại chùa Bối Khê, đình Đại Định (xã Tam Hưng), chùa Dư Dự (xã Thanh Thuỷ) và chùa Từ Châu (xã Liên Châu). Tổng số các cổ vật bị kẻ gian lấy tại 4 di tích này là 26.
Ngày 13/3, kẻ gian cậy cửa, đột nhập vào chùa Bối Khê (thôn Song Khê, xã Tam Hưng) lấy đi 1 pho tượng Thích Ca đản sinh bằng đồng màu đen, chiều cao khoảng 70-80cm, pho tượng này được đặt tại gian Tam Bảo. Được biết, đây là lần thứ 3, pho tượng này bị kẻ gian lấy cắp. 2 lần mất trước đều được tìm thấy nguyên trạng và trả lại cho chùa.
Ngày 16/3, đình Đại Định (thôn Đại Định, xã Tam Hưng) bị kẻ gian cắt khoá, phá cửa đột nhập lấy đi hai bộ chấp kích gồm 16 chiếc đặt hai bên gian Đại bái cùng 2 đỉnh đồng, 2 cây nến đồng và 1 bình sứ cổ.
Ngày 29/3, tại chùa Dư Dự – xã Thanh Thuỷ kẻ gian cắt khoá lấy trộm 1 chuồng đồng, 2 bát bình hương (đặt tại Tam bảo)
Đến ngày 11/4, kẻ gian tiếp tục đột nhập vào chùa Từ Châu- xã Liên Châu lấy trộm 1 chuông đồng có chiều cao 1m, đườn kính 0,6m.
Theo thông tin từ UBND huyện Thanh Oai, hiện UBND huyện đã chỉ đạo UBND xã Tam Hưng, Thanh Thuỷ, Liên Châu tiến hành xác minh, lấy lời khai của người trình báo, người có liên quan, rà soát đối tượng khả nghi trên địa bàn, lập hồ sơ trình báo Công an huyện Thanh Oai.
Tại văn bản số 73/BC-VHTT ngày 20-4 của Phòng VHTT huyện Thanh Oai gửi các cơ quan liên quan, phòng đã đề xuất UBND huyện Thanh Oai chỉ đạo tăng cường công tác đảm bảo an ninh trật tự tại các di tích trên địa bàn. Đề nghị UBND, Ban QL di tích các xã có biện pháp bảo vệ hiện vật, cổ vật, đồ thờ tự tại các di tích.
Trước đó vào chiều ngày 20/4, Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Tô Văn Động cũng đã ký văn bản số 956 gửi UBND huyện Thanh Oai yêu cầu báo cáo về việc mất cắp di vật, hiện vật tại các di tích trên địa bàn. Đồng thời kiểm tra, có biện pháp xử lý kịp thời, rà soát công tác trông coi, bảo vệ, bảo quản tại các di tích, tránh để xảy ra tình trạng đáng tiếc nói trên.
Trong số 4 đình, chùa vừa bị trộm đột nhập, nổi tiếng nhất phải kể đến là chùa Bối Khê. Chùa được xây dựng vào năm 1338, thời nhà Trần tại thôn Bối Khê. Trong chùa có thờ Đức Thánh Bối tức vị tướng công Nguyễn Đình An là người địa phương đã có công đánh bại quân xâm lược phương Bắc.
Chùa Bối Khê không những là di tích lịch sử quý giá về niên đại mà còn có kiến trúc bằng gỗ rất đẹp. Chùa đã được Bộ Văn hóa-Thông tin xếp hạng di tích lịch sử quốc gia ngày 20-4-1979.
Không chỉ có giá trị về lịch sử, chùa Bối Khê còn có giá trị đặc biệt về kiến trúc và hệ thống tượng Phật, đồ thờ tự độc đáo (ảnh Hồ Hạ)
Kiến trúc chùa Bối Khê có tiền đường, hành lang tả hữu, nhà tam bảo đều bằng gỗ dựng theo hình chữ quốc. Hậu đường được kết nối với điện thờ Thánh có hình chữ công. Toàn bộ kiến trúc được sắp xếp cân xứng hai bên theo một trục chính. Đặc biệt, chùa Bối Khê còn lưu giữ được kiến trúc độc đáo, những hoạ tiết về kiến trúc gỗ 4 vị chim thần.
Tòa tam bảo còn gọi là Thượng điện, thờ Phật, Pháp, Tăng, cấu tạo theo 4 hàng cột, mỗi hàng 4 chiếc, riêng thềm điện có 6 cột đỡ mái, chia thành 7 gian. Hai vì kèo giữa mang đậm phong cách nghệ thuật thời Trần. Các đầu bảy đỡ mái phía ngoài được chạm khắc hình rồng, đầu bảy góc trái phía ngoài chạm hình chim thần Garuda. Chùa còn bảo lưu được nhiều nghi thức tôn giáo của phái Trúc Lâm, Đạo giáo, Khổng giáo và đặc biệt là hệ thống tượng Phật và đồ thờ đặc biệt giá trị.
Quỳnh Vân
