1.Con đường cỏ ấy cũng dẫn tới dòng sông đẹp đẽ và mộng tưởng nhất tuổi thơ tôi – là dòng sông nơi tôi thường được theo mẹ, theo chị đi hái ngô, hái đậu theo mùa. Vào ngày hạ, đầm sen bên đường cỏ ẩn giấu những búp hoa hồng thơm cổ tích, lấp ló làm duyên dưới những dù sen óng xanh kiêu hãnh, đang giấu những giọt ngọc tròn trong lấp lánh, đẹp như những nàng công chúa má hồng vừa tròn trăng mười sáu thơ ngây…
Tôi lặng lẽ lùi lại sau mẹ, sau chị trên con đường cỏ ướt, lặng lẽ một mình quan sát những giọt sương đang dần thu mình bé lại trên những dù sen xanh óng, những cánh sen thơm. Mắt tôi cứ nhìn hút những giọt sương như thế, cho đến cuối cùng, chỉ còn một chấm nước nhỏ nhoi bất ngờ mất hút đi đâu dưới rực rỡ nắng trời. Đôi khi, trong những lúc thả hút mắt nhìn vào giọt sương trong ngần ấy, tôi nghĩ, những dù sen khỏe khoắn và bao dung đang che chở cho những nụ sen chớm hé kia, cũng như những chàng trai cổ tích quá đỗi ân cần và bao dung, mỗi đêm qua lại xòe đôi bàn tay ấm áp, để hứng lấy dịu dàng bay xuống, đậu lại và bay đi những giọt sương…
Những giọt sương đậu xuống rồi bay đi, mỗi đêm mỗi sáng, ngày nào cũng thế, nhưng sen thì ở lại với mỗi năm một lần mùa đến. Sen quý như ngọc lành, đẹp như nắng mai, trong như sương sớm, và thơm kỳ diệu cái mùi thơm tinh kết tất thảy hương sắc trong ngần dịu ngát của đất trời. Tôi tự thấy mình không thể vượt qua sự xấu hổ của một người không đủ ngôn ngữ để ca ngợi vẻ đẹp của nàng, đó là SEN…
2.Khi đó tôi mới vừa mười tuổi…
Tôi bước vào kỳ tập duyệt đội hình đội ngũ để chuẩn bị lễ khai giảng cho năm học mới của mình. Trưa tháng tám nắng rám má hồng, tôi cùng một lũ chúng bạn đầu trần đội nắng đi về trên con đường cỏ chan chan nắng và xanh ngút một trời sen. Bạn tôi bỗng kêu nắng quá, rủ chúng mình hái lá sen đội lên đầu. Một thoáng lưỡng lự. Chúng tôi đùn đẩy nhau xem cái lá sen cực to và đẹp đẽ nhường kia, ai có thể hái trước. Cuối cùng tôi là người dũng cảm chiến thắng nỗi sợ hái trộm sen…
Bạn cầm lấy một tay tôi kéo ngược lại phía đường, tôi vươn tay kia thật xa về phía đầm, cố gắng hết sức mình để bứt lấy chiếc lá sen to đẹp đẽ. Thì đến lượt bạn do dự, bạn bảo sợ, bạn không dám hái nữa. Tôi một mình ngơ ngẩn với chiếc lá sen đầy nắng trên tay…
Biết làm sao! Tôi đội chiếc lá lên đầu. Thi thoảng tôi nhường lá cho bạn, mỗi đứa đội một đoạn đường. Trán chúng tôi lấm tấm mồ hôi và má chúng tôi ửng đỏ. Bàn chân rát bỏng lên, chúng tôi tiếp tục đi trong nắng, vừa đi vừa giá như tiếc rẻ về những nón lá sen…
Đột nhiên, chiếc lá sen bất ngờ bị nhấc khỏi đầu tôi, bởi một người đàn ông lớn tuổi người cùng làng, là chủ thầu đầm sen. Anh ta tuyên bố: Chiếc lá năm nghìn; một chiếc lá là một bông sen – mười nghìn; một bông sen là một đài sen – mười lăm nghìn. Mang về cho bố mẹ chúng mày nộp phạt!
Anh ta phóng xe vù đi với chiếc nón sen. Lũ chúng tôi đầu trần ngơ ngác giữa đường trưa nắng gắt cùng nỗi lo sợ tột độ. Nhưng chúng tôi vẫn phải về nhà…
3. Chiếc roi tre nhỏ óng vàng cha tôi dựng sẵn ngoài hiên. Ông ngồi trong nhà nhìn đăm đăm ra sân nắng, chờ tôi…
"Con hái trộm lá sen kia phải không?" – Cha tôi hỏi. Tôi run lên: "Vâng, con hái, nhưng không phải trộm. Con che đầu…". Cha không nói thêm gì nữa, ông lặng lẽ quất roi vào tôi…
Tôi không nhớ cha quất bao nhiêu roi. Ban đầu tôi quắn người vào chịu đựng. Lúc còn trên đường về nhà, tôi đã cố nghĩ rằng tôi là kẻ ăn trộm sen và tôi sẽ chịu đựng tất thảy sự trừng phạt của cha tôi. Tôi biết cha vô cùng nghiêm khắc, nhất là mỗi khi chị em tôi có hành động gì đó bị gắn với hai từ "ăn trộm". Nhưng cha quất tôi nhiều quá. Có lẽ đến roi thứ vài chục thì tôi không thể chịu đựng nổi nữa. Lần đầu tiên trong đời cha đánh tôi như thế, và sau này, không bao giờ lặp lại. Đó là trận đòn duy nhất và cuối cùng…
Chị nhìn cha đánh tôi, chị khóc. Mẹ nhìn cha đánh tôi, mẹ cũng khóc. Hai người ngồi ở mép giường nhìn ra, không một ai dám cất lên một lời can ngăn cha. Tôi đau đớn và uất ức, la lên thảm thiết. Tôi vùng chạy khỏi làn roi của cha. Cha quẳng roi vào sân nắng, im lặng quay vào nhà. Cha không ngăn chị đang chạy theo để giữ tôi. Còn mẹ thì đi tắt một lối khác, để đến nhà "thằng" chủ đầm sen. Mẹ "tuyên án" hắn hành hạ trẻ con, cần phải dạy cho hắn một bài học!
4. Tôi đầu trần chân đất uất ức chạy đi. Đôi chân bỏng rát dẫn tôi ra đường cỏ. Mặt trời đứng bóng, không một bóng cây cổ thụ may mắn hiếm hoi nào ở giữa cánh đồng. Đường cỏ cũng khô ran. Lũ cỏ nhỏ nhoi héo rũ đi trong cơn ngủ non trưa quá đỗi mệt mỏi dưới làn nắng nóng thiêu đốt. Nhưng sen thì nhiều vô kể và hương sen thì trong ngát vô ngần. Từng búp sen vươn cao nhẹ rung trong gió như những giọt ngọc hồng nhẹ rơi xuống từ vòm trời bao la xanh vời vợi, có lá dù vững chãi như chàng trai cổ tích đang ân cần che chở và bao dung.
Những giọt sen hồng hạ trưa chúm chím, như cô gái tròn trăng mười sáu ngủ mơ, đẹp lạ lùng…
