Theo thống kê, hiện ở Việt Nam có khoảng 120 thiền viện, trong đó có những cái tên đã khá quen thuộc trong các chương trình du lịch như chùa Dâu (Bắc Ninh), chùa Bà Đá, chùa Trấn Quốc (Hà Nội)… Thiền là một tông phái thuộc Phật giáo Đại thừa, được truyền vào Việt Nam từ rất sớm, khoảng năm 580, tồn tại phổ biến và hưng thịnh dưới thời Lý – Trần, Trịnh – Nguyễn. Bởi vậy, đời sống văn hóa, lối sống của người Việt từ lâu đã chịu nhiều ảnh hưởng của triết lý thiền.
Du lịch thiền phát triển với việc xuất hiện những tour tham quan chùa chiền, hành hương lễ hội. Nội dung của các chương trình du lịch thiền là tổ chức cho khách tham quan các công trình kiến trúc của đạo Phật, quan sát và tham gia vào cuộc sống sinh hoạt của các thiền sư, thưởng thức và chiêm ngưỡng những nét đặc sắc của các loại hình nghệ thuật thiền như cắm hoa, trà đạo, bonsai, ẩm thực.
Du lịch thiền là loại hình du lịch thân thiện với môi trường và mang lại cho du khách những giá trị tinh thần, sự thư giãn thanh tịch từ sâu thẳm tiềm thức trong nhịp sống hiện đại ngày nay. Bên cạnh đó, nhằm khai thác các giá trị văn hóa, kiến trúc của hệ thống đình chùa, miếu, để phát triển du lịch thiền là hướng đi hứa hẹn tạo diện mạo mới cho du lịch của nhiều địa phương.
