Văn học

Mỗi lần nhớ Huế, tôi lại nhớ tới màu áo lam an bình, dịu nhẹ như khói, như sương, màu áo đã đưa tôi qua dòng sông vốn vô thuỷ vô chung của cõi hữu hạn để đến với bến bờ tâm thức tinh khiết, chảy trôi…

Có một mảnh ký ức vẫn chập chờn trong đầu tôi từ ngày còn bé…Dẫu đó là một câu chuyện huyền thoại, một huyền thoại bất tận mà rồi sẽ khiến tôi trăn trở kiếm tìm bằng cả cuộc đời…

<P class=MsoNormal style="TEXT-JUSTIFY: inter-ideograph; MARGIN: 0in 0in 0pt; TEXT-ALIGN: justify"><SPAN style="FONT-SIZE: 10pt; FONT-FAMILY: Arial">Mạnh Xuân 2007, anh Hoàng Xuân Thiệu đi du lịch Trung Quốc, khi qua chùa Hàn San, anh có chép lại tặng tôi bài tứ tuyệt lưu danh thiên cổ của Trương Kế.<SPAN style="mso-spacerun: yes">  </SPAN>Đó là bài Phong Kiều Dạ Bạc.<SPAN style="mso-spacerun: yes">  </SPAN>Nguyên tác bài thơ nầy đã được Khang Hữu Vi đời nhà Thanh khắc lên trên một tấm bia đá, dựng trong chùa Hàn San.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p></SPAN>

Đi học nước ngoài phải đối diện và giải quyết nhiều thứ, nhiều lúc con người ta rơi vào trạng thái lơ lửng, trống rỗng, cô đơn và dẫn đến stress trầm trọng. Khi bị thế tôi vội tìm những nơi yên tĩnh để hít thở và an tịnh tâm hồn. Ở Việt Nam, tôi đã từng đọc sách Phật, trong đó có quyển Mùi Hương Trầm của Nguyễn Tường Bách, nói về những cảm xúc của ông khi đi qua những vùng đất chất đầy những dấu tích tâm linh.

Người ta thường nói về việc “sống một mình trong thiên nhiên”. Điều này rất lạ lẫm với tôi. Tôi đang nhớ lại một ngày hè đặc biệt, dạo tôi lên 9, tôi chẳng làm gì ngoài việc nằm trên một cánh đồng ở miền Nam Ontario đăm đăm nhìn vào bầu trời xanh thẳm.

Có thể nói một cách tóm tắt Kệ là một thể thơ (văn vần) thường dùng trong đạo Phật. Ngay từ khi Đức Phật còn tại thế, Ngài đã có nhiều bài kệ hoặc là để tóm tắt, để cô đọng một số điều đã giảng dạy cho các đệ tử hoặc để thể hiện một cách súc tích một hành động, một tư duy, một quan niệm, một tư tưởng hay một triết lý sâu sắc. Trong các bộ Kinh của Phật giáo, ngoài phần kinh thuyết, thường hay có phần kệ kèm theo.

Trong cái mất có cái được. Bàn tay của chị tôi những giờ phút cuối không còn cầm được những đồng tiền do mình kiếm ra, không níu nổi dù chỉ một bàn tay trong rất nhiều bàn tay thân yêu của chị, để chị còn có chỗ bám víu với cuộc đời. Gương mặt thanh tú của chị giờ đã đen sạm vì bệnh tật, thuốc thang.

Trong thơ ca Việt Nam, người nói đến chiêm bao nhiều nhất có lẽ là Nguyễn Trãi, từ chiêm bao trong thơ Quốc Âm đến mộng trong Ức Trai thi tập. Hơn năm trăm năm rồi, những vần thơ chiêm bao này vẫn còn tinh khôi ý vị:

Tôi biết đạo Phật ở thời Lý trước hết là nhờ đọc quyển Lý Thường Kiệt của bác Hoàng Xuân Hãn. Ðọc sách lúc vừa lên trung học, thú thực tôi say mê những chương nói về chiến công hơn là những trang bàn về gấm hoa của đạo Phật ở thời độc lập cực thịnh này. Lớn lên, đọc lại Lý Thường Kiệt, tôi mới thầm cám ơn bác đã làm cho tôi hiểu văn hóa đi đôi với chính trị như thế nào, nuôi dưỡng dân tộc ra làm sao.

Lại một mùa Phật đản nữa sắp trở về, mùa mà người dân Huế quen gọi là mùa Sen, hương sen ngọt dịu và thanh khiết lan tỏa khắp trời cố đô. Nhớ sen, tôi lặng lẽ đi thăm lại các hồ sen ở Huế để cảm nhận cái hương thơm quốc hồn quốc túy của sen đầu mùa.