Đáp số cuộc đời
Có nhiều người thấy xấu hổ vì cha mẹ nghèo, thất học, hoàn cảnh khó khăn. Có người cảm thấy xấu hổ vì nước da màu, vì lùn, thấp…, hay oán trời trách đất vì mình đã ở nhầm nhà, đi nhầm con đường, "sinh nhầm thế kỷ"… Nhưng khó khăn hay thuận lợi trong cuộc sống phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố nội lực của cá nhân. Và cuộc đời là sự báo đáp cho những ai có tư duy đúng đắn và nỗ lực tốt.
Vu Lan đạo lý sống của con người
Ngay từ thời Phật giáo mới du nhập vào Việt Nam, Mâu Tử, trong tác phẩm Lý hoặc luận, đã xác định con đường thể nhập của Phật giáo là: "ở trong nhà thì có thể phụng thờ cha mẹ, ra ngoài xã hội có thể cứu dân giúp nước và lúc ở một mình thì có thể hoàn thiện bản thân”(1). Dưới cái nhìn duyên khởi của Phật giáo, đạo lý sống của con người vốn bắt nguồn từ tâm hiếu. Mà tâm hiếu chính là tâm Phật, hạnh hiếu là hạnh Phật. Rõ ràng, Vu lan là ngày lễ để con người thực thi đạo hiếu.
Kịch tính giữa dục vọng và lý tưởng
Một số ý kiến triết học và mỹ học cho rằng: hình ảnh Odyssée và các bạn của chàng phải bịt tai, buộc chặt mình khi đi ngang qua vùng biển có các nàng tiên cá Siren, thân hình tuyệt mỹ, giọng hát tuyệt vời đó chính là hình ảnh con người chống lại dục vọng để nhằm trọn hành trình hướng về lý tưởng.