Trong bài viết này, tác động tiêu cực thiểu số hóa tín đồ Phật giáo sẽ lại được đề cập đến qua một trường hợp xảy ra mới đây. Đó là trong sự kiện lễ tang hòa thượng Thích Trí Tịnh.
Tang lễ của hòa thượng Thích Trí Tịnh diễn ra vào dịp diễn ra Hội sách TPHCM lần 8, cuối tháng 3/2014. Tại hội sách, nhiều quyển sách do Hòa thượng dịch được nhiều công ty truyền thông, phát hành sách, nhiều gian hàng triển lãm, bày bán, đặc biệt là bộ “Trí Tịnh toàn tập”. Hòa thượng Thích Trí Tịnh có thể nói là một trong những tác giả có nhiều tựa sách trưng bày nhiều hơn cả tại hội sách. Ở đây, tên tuổi hòa thượng đã xuất hiện như một tác gia, một dịch giả, một nhà văn hóa lớn đương đại, bên cạnh vai trò một nhà lãnh đạo tôn giáo, một nhà hoạt động xã hội…
Được tin hòa thượng Thích Trí Tịnh viên tịch, giới làm sách, tổ chức xuất bản, giới phát hành sách, người bán sách, nhất là người đọc sách, giới trí thức Phật tử đều vô cùng thương tiếc hòa thượng.
Trong thời gian tổ chức lễ tang hòa thượng Thích Trí Tịnh cũng là trong thời gian diễn ra hội sách, tại một gian trưng bày và phát hành bộ “Trí Tịnh toàn tập”, vào buổi trưa, khi hội sách tương đối vắng người, một nhóm người làm công tác xuất bản, phát hành sách, người bán sách lẻ và một số bạn đọc đã gặp nhau, nói về những tác phẩm dịch thuật của hòa thượng với nhiều nhận xét trân quý, tôn trọng. Nhóm người trong đó có tôi này bàn nhau cùng đi đến chùa Vạn Đức viếng hòa thượng, chỉ chờ tài xế xe 12 chỗ.
Tuy nhiên, bất ngờ một nhân viên bán sách nghe chuyện đã bảo rằng: “Đi viếng hòa thượng không có áo tràng thì sẽ bị đuổi ra, cả với trẻ em cũng thế”.
Ai nấy đều ngạc nhiên. Cả 10 người, không ai sẵn áo tràng và hình như cũng đều không có hẳn. Trong đó chỉ có tôi là Phật tử nhưng theo hệ phái nguyên thủy, không dùng áo tràng. Còn lại là những người đọc sách Phật, cũng có thể nói là theo đạo Phật nhưng ít đến chùa. Có người không tôn giáo, cũng có người theo tôn giáo khác. Không ai có áo tràng thì làm sao đi viếng tang? Thế là chuyến đi hòa thượng bị hủy bỏ, không có cách gì khác.
Như thế, yêu cầu áo tràng rõ ràng đã hạn chế số người được đến viếng tang hòa thượng, gồm cả số người đã đến nơi nhưng không có áo tràng và cả số người dự định đến viếng mà không có áo tràng.
Yêu cầu có áo tràng mới cho làm lễ, mới được bước chân vào chính điện mới có gần đây, ở một ngôi chùa lớn quận 2, TPHCM. Dù đã đến nơi mà không có áo tràng cũng không được vào.
Dĩ nhiên là việc này loại trừ người đi chùa, trong trường hợp tang lễ hòa thượng Thích Trí Tịnh là người dự lễ. Điều đó không gì khác hơn là làm ít đi, là thiểu số hóa tín đồ Phật giáo.
Tôi nghĩ đây là việc không khôn ngoan, tự cắt vào tay mình. Hòa thượng Thích Trí Tịnh đâu chỉ là một nhà lãnh đạo Phật giáo, và kính ngưỡng ngài đâu phải chỉ là tín đồ?
Hòa thượng Thích Trí Tịnh còn là một học giả, một nhà trước tác, phiên dịch có nhiều tác phẩm giá trị, một nhà hoạt động văn hóa, xã hội. Do đó, kính ngưỡng và thương tiếc ngài, có nguyện vọng đến kính viếng ngài sẽ là đông đảo bạn đọc, đông đảo người yêu đạo Phật, trong đó không ít người là trí thức và gồm cả những người dân không theo đạo Phật.
Ấy vậy mà họ bị loại trừ ra khỏi lễ tang hòa thượng chỉ vì một chuyện mà tôi nghĩ là vớ vẩn, chỉ là cái áo khoác. Những người tại Hội sách dự định đi viếng hòa thượng Thích Trí Tịnh đều ăn mặc nghiêm túc, áo sơ mi bỏ vào quần, có người đeo cà vạt. Thiết nghĩ như thế là nghiêm trang, đạt yêu cầu để đến viếng một nhà dịch thuật tên tuổi, nhà hoạt động văn hóa, xã hội. Vậy mà đành phải hủy cuộc đi viếng!
Còn đối với tôi, một phật tử Phật giáo Nguyên thủy, yêu cầu buộc có áo tràng trang phục Bắc tông mới được vào đảnh lễ hòa thượng Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN, một giáo hội thống nhất nhiều hệ phái, thì tôi có cảm tưởng như bị kỳ thị hệ phái. Việc kỳ thị này, cũng như không có áo tràng thì không được vào chánh điện một ngôi chùa lớn ở quận 2, tất nhiên không có lợi cho sự đoàn kết Phật giáo, không có lợi trong việc tạo thuận duyên đến chùa, dự lễ của tín đồ mọi tông Phật giáo, của những người có cảm tình với đạo Phật.
Và như thế, tác động thiểu số hóa tín đồ Phật giáo của nó là quá rõ ràng.
MT
Phản hồi, thông tin riêng: [email protected], facebook.com/cusiminhthanh.
