Việc bạn thấy rất quan trọng. Từ con mắt những gì ta quan sát được đi vào não ta, vào tâm ta. Và ở mãi trong đó.
Đọc cũng vậy. Đôi khi chỉ nghe những cái tít thôi đã đủ biết bài viết nói về cái gì và có nên đọc hay không. Tuy nhiên, vào thời mạt pháp này, nhất là khi kinh tế thị trường đặt đồng tiền làm vua thì người ta câu khách, hút độc giả bằng đủ chiêu. Phải hot, phải giật gân, phải cuốn hút mới đông người quan tâm và mới có nhiều tiền.
Tôi được một em học trò gửi cho đoạn viết về cách giật tít của nhà báo. Đơn giản hình như nhà báo chỉ quan sát một góc rất rất nhỏ của chuyện làng Vũ Đại mà ra bao cái tít. Nghe tên mà những ai tò mò cũng muốn đọc. Họ đánh vào tính tò mò, hiếu kỳ của người đọc. Này nhé,
1. Chuyện anh Chí Phèo đâm chết Bá Kiến, các nhà báo đề xuất triển khai đề tài theo các các tựa đề:
– Kinh hoàng vụ sát hại trưởng thôn tại làng Vũ Ðại
– Say rượu, đâm chết cán bộ thôn
– Ðã tìm được kẻ giết trưởng thôn làng Vũ Ðại
– Bi kịch làng Vũ đại – trưởng thôn bị giết tại nhà
– Kẻ giết trưởng thôn Bá Kiến là người cùng làng
– Nghi phạm giết trưởng thôn là người đã có tiền án
– Trưởng công an làng Vũ Ðại: Chúng tôi đang tiếp tục điều tra
2. Sau đó, có thể khai thác chuyện Chí Phèo với THị Nở trong vườn chuối:
– Sốc với hình ảnh giới trẻ công khai tình yêu trong vườn chuối
– Có hay không vụ hiếp dâm trong vườn chuối
– Vừa ra tù đã phạm tội hiếp dâm
– Ðau lòng người đàn bà dở bị cưỡng bức`
– Chân dung kẻ đồi bại tại làng Vũ Ðại
– Ðã xác định được kẻ hiếp dâm chị Nở.
– Vụ lạm dụng tình dục ở làng Vũ đại – công an thôn vào cuộc
3. Tiếp tới, ngay lập tức chuyển sang các nội dung:
– Phát sốt vì bộ ảnh cực "nóng" của Thị Nở
– Ngắm Thị Nở mặt mộc đẹp ngỡ ngàng.
– Thị Nở hot với yếm đào bên bờ sông
– Thị Nở: Anh ấy không phải là đại gia
– Thị Nở: Giữa tôi và anh Chí chỉ là mối quan hệ cùng thôn
– Thị Nở: Còn quá sớm để nói về chuyện yêu
– Chí Phèo: Tôi chỉ coi em Nở như em gái
– Những bóng hồng trong cuộc đời anh Chí
– Rộ tin đồn Bá Kiến là người thứ 3
-Sốc với hình ảnh Thị Nở lộ quần chíp trong vườn chuối
4. Nếu có tầm nhìn thì đi ngang sang các đề tài:
– Cảnh tỉnh về lối sống buông thả của 1 bộ phận thanh niên nông thôn
– Nói về vấn nạn lạm dụng tình dục ở nông thôn
– Có hay không việc cần thiết đưa giáo dục giới tính về nông thôn
– Tình trạng thất nghiệp ở nông thôn và các hệ lụy xã hội
5. Hoặc xoáy sang các chủ đề hút khách:
– Rượu, cháo hành (không thịt) và câu chuyện an toàn tình dục
– Rượu và chuối xanh: Thần dược của tình yêu !
– Cháo hành có phải là phương pháp phục hồi hữu hiệu sau khi làm "chuyện ấy”
Nhận đoạn này từ em học trò mà tôi giật bắn người. Giật bắn vì không tin nổi. Sửng sốt về sự “sáng tạo” và hậu quả của sự giật tít này.
10 bài được đọc nhiều nhất trên báo vietnamnet.vn 10h40 ngày 17/9/2011
Nói thật, tôi phải đọc lại đến vài lần để nhận ra cách đưa tin, cách câu khách, cách gây tò mò. Càng đọc lại tôi càng lo. Lo bởi trên thực tế, hiện nay, các báo ra hàng ngày đăng nhan nhản những tên như vậy, cuốn hút các em trẻ, nhất là tuổi mới lớn.
Không cần đọc sâu vào nội dung mà chỉ cần xem list các tít bài viết trên các báo, chắc chắn các em sẽ bị ảnh hưởng đến tâm lý, đến suy nghĩ, lời nói và việc làm.
Tôi ngồi và nghĩ, nếu cứ câu khách bằng cách giật tít “cướp, giết, tình dục” kiểu này thì các em sẽ học theo và rất dễ có đến những hành động ngoài tầm kiểm soát.
Các vụ án vẫn đang diễn ra và hình như không có xu thế giảm. Liệu một phần nguyên nhân có phải là do những gì chúng ta nghe thấy, nhìn thấy, đọc được hàng ngày? Và phải có cách nào đây, nếu không là dùng giáo dục Phật Giáo!
Nguyễn Mạnh Hùng – Công ty sách Thái Hà
