Một đêm nọ, bọn ăn cướp gặp nhau ở trước chuồng voi. Trong bóng tối, chúng bàn bạc kế hoạch để cướp của người dân trong làng. Chúng nói rằng chúng sẽ đánh đập và nếu cần sẽ giết người để miễn sao lấy được của cải. Chúng dùng ngôn ngữ bạo lực và nói rằng chúng đã mất hết nhân tính nên sẽ chẳng có lòng thương xót đối với bất kỳ nạn nhân nào. Nghe những lời lẽ thô bạo mà chúng trao đổi với nhau, ai cũng hiểu là bọn cướp này tàn bạo như thế nào và lấy làm vô cùng sợ hãi
Vì đêm tối thật yên tĩnh, chú voi Mặt Phụ Nữ nằm trong chuồng nghe rõ mồn một những kế hoạch cướp bóc khủng khiếp và những lời lẽ thô bạo của bọn cướp. Chú lắng nghe rất cẩn thận và nhớ tất cả không sót một chữ. Được huấn luyện phải tuân lệnh và tôn trọng con người, chú nghĩ rằng bọn cướp cũng là những người đáng kính và chú phải vâng lời chúng như vâng lời các người thầy dạy chú vậy.
Việc này diễn ra liên tiếp trong vài đêm, những lời nói của bọn cướp ăn sâu vào tâm của Mặt Phụ Nữ và chú tin rằng việc làm đúng mà chú phải làm là trở nên thô bạo và tàn ác. Chuyện này cũng thường xảy ra với con người khi họ kết giao với những kẻ hèn kém có bản chất độc ác. Nó cũng xảy ra với những người hiền lành làm theo lời rủ rê của của kẻ khác vì muốn làm vui lòng họ mặc dù biết rằng việc mình làm theo đó là không đúng.
“Mahout” là tiếng Ấn Độ để chỉ người quản tượng chăm sóc và huấn luyện cho một con voi đặc biệt nào đó. Các quản tượng rất gần gũi với con voi mà họ chăm sóc và huấn luyện. Vào một buổi sáng sớm, người quản tượng của Mặt Phụ Nữ đến chuồng để trông nom chú như thường lệ. Chú voi do sự xui đẩy bởi những kế hoạch cướp của và giết người và lời lẽ thô bạo của bọn cướp đang chứa đầy trong đầu của mình bất thình lình tấn công người quản tượng. Chú dùng vòi quấn người quản tượng, nhấc anh ta lên và siết chặt anh ta đến đến ngạt thở, sau đó chú quẳng anh ta xuống đất và dùng chân chà lên người khiến anh ta chết ngay lập tức. Sau đó, chú dùng vòi nhấc hai người đứng gác chuồng, lần lượt từng người một, và giết họ một cách tàn bạo giống hệt như chú đã giết người quản tượng.
Mọi người bắt đầu xì xào và bàn tán, tiếng đồn nhanh chóng lan khắp thành phố rằng chú voi Mặt Phụ Nữ từng được mọi người yêu mến bỗng nhiên bị điên và trở thành một kẻ sát nhân đáng sợ. Người ta chạy đến trình với nhà vua để xin ngài giúp đỡ.
Thật may mắn là nhà vua có một vị quan đại thần rất thông minh được mọi người biết đến do ông có khả năng hiểu được tính ý động vật của ông. Nhà vua cho đòi vị quan đại thần đến truyền lệnh cho ông đến gặp Mặt Phụ Nữ để khám và tìm hiểu do bệnh tật hoặc do hoàn cảnh nào khiến con voi ưa thích nhất của ngài trở nên khùng điên và hung hãn.
Vị quan đại thần là hóa thân của Đức Phật Thích Ca khi Ngài còn là một Bồ Tát. Khi vị quan đại thần đến chuồng của Mặt Phụ Nữ, ông dùng những lời lẽ êm dịu để trò chuyện với chú. Ông khám cho chú và thấy rằng tình trạng sức khỏe của chú rất hoàn hảo. Ông cũng chú ý thấy rằng Mặt Phụ Nữ đã vểnh tai để nghe lời ông nói hết sức chăm chú. Ông nghĩ rằng thảm kịch đã xảy ra chẳng qua là chú voi quá thiếu thốn những lời lẽ hòa nhã và đoán rằng chú voi chắc hẵn đã nghe những lời lẽ thô bạo hoặc chứng kiến những hành động bạo lực của những kẻ mà chú tưởng nhầm là thấy của mình.
Ông hỏi những người canh chuồng voi, “ Mấy ngày qua, các ngươi có thấy ai quanh quẩn bên chuồng voi vào buổi tối hoặc lúc nào khác trong ngày không?”
Những người canh chuồng voi trả lời, “ Thưa ngài có. Trong suốt một vài tuần trước, một bọn cướp đã đến tụ tập tại đây. Chúng tôi sợ không dám làm gì vì chúng rất hung dữ, dùng toàn lời lẽ hung bạo. Mặt Phụ Nữ chắc chắn đã nghe tất cả những gì mà bọn chúng nói.”
Vị quan đại thần lập tức quay trở về trình báo với nhà vua. Ông nói, “ Thưa bệ hạ, Mặt Phụ Nữ, con voi ưa thích nhất của ngài, hoàn toàn mạnh khỏe. Hạ thần đã tìm ra nguyên nhân khiến cho Mặt Phụ Nữ đột nhiên trở nên hung hãn. Đó là do nó đã nghe những lời nói lỗ mãng và thô tục của bọn trộm trong nhiều đêm liền, vì vậy nó bị tiêm nhiễm và trở nên hung dữ và độc ác. Kết giao với người xấu thường dẫn đến suy nghĩ và hành động không lành mạnh.”
Nhà vua hỏi, “ Vậy chúng ta phải làm sao đây?”
Quan đại thần trả lời, “ Thưa bệ hạ, bây giờ chúng ta phải làm ngược lại. Chúng ta phải đưa những nhà thông thái, những vị tu sĩ – những người có tâm hồn cao thượng và bản chất tốt đẹp – đến trước chuồng voi. Những người này sẽ nói những về giá trị của những việc làm tốt lành bình thường và của sự nhẫn nhục, đưa tới lòng trắc ẩn, từ bi và từ đó không làm hại ai cho Mặt Phụ Nữ nghe trong nhiều đêm liền.”
Mọi việc diễn ra đúng như lời của vị quan đại thần đề nghị. Trong nhiều đêm liền, những người thông thái và tử tế được gửi đến chuồng voi và nói cho Mặt Phụ Nữ nghe toàn những điều tốt đẹp. Họ sử dụng lời lẽ ôn hòa và ngôn từ lịch sự, tao nhã để dỗ dành và đưa sự an tĩnh đến cho chú voi và những người chung quanh.
Lạ thay, khi nghe những lời lẽ tuyệt diệu như vậy trong nhiều đêm liền, Mặt Phụ Nữ càng ngày càng trở nên hiền lành và dễ thương. Thấy sự thay đổi hoàn toàn này, vị quan đại thần liền báo cáo với nhà vua về kết quả. Ông nói, “Thưa bệ hạ, Mặt Phụ Nữ đã trở nên vô hại và ngay cả còn trở nên dễ thương hơn trước rất nhiều. Nay nó hiền như đất vậy!”
Nhà vua vô cùng hoan hỷ. Ngài đáp, “Thật tuyệt vời làm sao khi một con voi điên khùng như vậy có thể thay đổi khi được cho tiếp xúc với những nhà thông thái và các vị tu sĩ.” Ngài lấy làm ấn tượng về việc vị quan đại thần có thể đọc được đầu óc của một con voi, vì vậy ngài ban thưởng cho ông rất trọng hậu.
Bài học rút ra từ câu chuyện: Nói năng thô lổ làm cho người chung quanh bị tiêm nhiễm với bạo lực. Tương tự như vậy, lời lẽ ôn hòa để đem lại sự an vui cho mọi người vì chúng hoàn toàn vô hại.
Người dịch: Quảng Hiền
Theo: Buddist Jataka Tales
Nguồn: The New York Buddhist Vihara
