XUÂN VỚI HƯƠNG SƠN CA
Dường như đã thành một nếp quen, liên tục trong những năm gần đây, những ai yêu mến đất trời – cảnh thiêng Hương Tích dẫu đã hoặc chưa có cơ hội được đặt chân tới nơi đây cũng đã quen với một nếp nghe, đó chính là những giai điệu đẹp ca ngợi về Chùa Hương, sự đan xen giữa đạo và đời trong một không gian huyền tích, như thực lại như mơ của nơi “Nam Thiên đệ nhất động”.
Tất cả những điều ấy đã khiến tôi liên tưởng tới hình ảnh một con đường đang được khai mở: con đường dẫn con người ta đến với đạo nhưng vẫn rất đời bằng âm nhạc. Và để mở ra con đường ấy là cả một chiều dài hơn nửa thế kỷ với sự góp sức tham gia của nhiều gương mặt, trong đó phải ghi nhận những nhạc sĩ đầu tiền viết về Chùa Hương, trong đó có nhạc sĩ Hoàng Quý, một trong những gương mặt xuất sắc của thời kỳ đầu tân nhạc Việt Nam, và nhiều thế hệ sau này.
Nhưng con đường ấy chỉ thực sự hiện ra khi có sự xuất hiện của Diệu Thiện – Cù Lệ Duyên với chùm những sáng tác về Hương Sơn.
Ca khúc của Diệu Thiện – Cù Lệ Duyên có một điểm chung với những tác giả khác là tính trữ tình, phần lớn các ca khúc thể hiện cái tôi (cá nhân) hướng về cái ta (cảnh đẹp và sự linh thiêng của Chùa Hương – điều mọi người cùng hướng đến) từ đó dễ được công chúng tiếp nhận như chính tâm thế của mình. Nhưng cái riêng trong ca khúc viết về đề tài Hương Sơn của Diệu Thiện – Cù Lệ Duyên chính là chất romance luôn hiện hữu trong mỗi tác phẩm.
Những ca khúc luôn có khúc thức rõ ràng, ca từ khúc chiết và diễn tiến âm nhạc chặt chẽ. Nhưng dù là cái chung hay cái riêng thì nhìn vào tác phẩm của Diệu Thiện Cù Lệ Duyên luôn thấy có sự chuyển động về màu sắc và tính chất âm nhạc. Điều này cho thấy tác giả luôn đặt hết tâm tư tình cảm cũng như nhiệt huyết của mình vào những tác phẩm viết về đề tài Hương Sơn.
Và vì vậy mà dẫu vẫn là Diệu Thiện Cù Lệ Duyên, dẫu vẫn là một đề tài lớn nhưng người ta vẫn nhận ra những nét riêng trong mỗi album, mỗi ca khúc. Nếu như ở Hương Sơn Ca vol.2 người nghe dễ dàng nhận thấy là tính chất trữ tình, sâu lắng, tình cảm thì ở Hương Sơn Ca vol.3 tác giả tăng cường tính thính phòng và tới album Hương Sơn Ca vol.4 này sự đa dạng về âm nhạc còn được mở rộng biên độ sang cả màu sắc dân gian và nhạc nhẹ.
Hương Sơn Ca vol.4 là một tập hợp gồm có 11 tác phẩm thể hiện ở các hình thức đơn ca gồm có Sen vàng gót ngọc (Tâm Đức – Thanh Qúy), Về đâu (Kim Thoa), Dạ khúc (Nguyên Như – Duyên Huyền) Lặng thầm (Tâm Như – Tân Phương), Tri âm (Phúc Như – Lê Anh Dũng), Ai về Hương Tích (Ngọc Ánh), Hương mộc miên (Diệu Tâm – Tân Nhàn), Ngàn năm sen mãi nở hoa (Tuấn Anh), Trúc biếc hoa vàng (Ngọc Anh); đáng chú ý, hình thức hợp xướng với hai giọng lĩnh xướng được khai thác hiệu quả trong ca khúc Hương từ bi.
Nét đặc sắc ở đây là, 11 tác phẩm trong album là sự hòa quyện, đan xen giữa các màu sắc, tính chất âm nhạc khác nhau, ở đó người nghe có thể cảm nhận được màu sắc trữ tình ở hầu hết các tác phẩm, bên cạnh đó tính chất dân gian còn được gợi mở từ những ca khúc như Về đâu, Hương mộc miên; hay chất thính phòng được thể hiện ở các ca khúc như Dạ khúc, Ngàn năm sen mãi nở hoa, Ai về Hương Tích; đặc biệt, trong album này còn có tác phẩm mang hơi hướng nhạc nhẹ đó là ca khúc Trúc biếc hoa vàng do ca sĩ Ngọc Anh thể hiện.
Chùa Hương vừa là chốn tâm linh vừa là một thắng cảnh vốn đã là một địa danh quen thuộc với mỗi con dân nước Việt nhưng không phải ai cũng có cơ hội để một lần được đặt chân tới nơi đây. Có lẽ, một trong những lý do để nơi đây trở nên thân quen, nằm lòng trong tâm thức mỗi người ấy chính là từ những áng thơ văn, và đặc biệt trong là những tác phẩm âm nhạc.
Chính những tác phẩm như trong các album Hương Sơn Ca từ vol.1 cho tới vol.2, vol.3 và bây giờ là vol.4 mà Diệu Thiện Cù Lệ Duyên đóng góp không nhỏ với những sáng tác của mình, đã mở một lối đi, một con đường riêng dẫn người dân xa gần đến với nơi đất trời linh thiêng đẹp như tiên cảnh: Hương Sơn.
Nguyễn Quang Long
