Năm nay, 2013, là năm kỷ niệm tròn nửa thế kỷ Pháp nạn lịch sử 1963, Bồ tát Quảng Đức tự thiêu và liệt vị thánh tử đạo Phật giáo Việt Nam, là một dịp kỷ niệm vô cùng trọng đại của Phật giáo Việt Nam.
Trước đây, đã có ý kiến đề xuất tổ chức sự kiện này theo đơn vị năm, năm kỷ niệm 50 năm Pháp nạn lịch sử 1963, Bồ tát Quảng Đức và liệt vị thánh tử đạo, tuy nhiên các cấp có trách nhiệm vẫn không hề trả lời. Từ cuối năm 2012 đến đầu năm 2013, chưa có một thông tin gì về dịp kỷ niệm trọng đại này của Phật giáo Việt Nam. Trong sự chờ đợi, mong mỏi của Tăng Ni Phật tử Việt Nam, những ngày tháng đầu năm 2013 vẫn tiếp tục trôi qua trong sự im lặng đối với dịp kỷ niệm trọng đại này của Phật giáo Việt Nam. Sự im lặng như vậy là khó hiểu và kỳ quặc.
Đến giữa tháng 3 năm 2013, trên các trang web Phật giáo mới thấy phổ biến văn bản của… Trường Đại học KHXH&NV Đại học Quốc gia TPHCM, và Học viện Phật giáo Việt Nam tại TPHCM, ký ngày 1/2/2013, liên hệ đến sự kiện này. Đó là “Thư mời viết bài hội thảo khoa học “Năm mươi năm phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam (1963 – 2013)””.
Như vậy, thông tin đầu tiên về việc kỷ niệm sự kiện trọng đại của Phật giáo Việt Nam nói trên, đến giờ này, chỉ là một hội thảo khoa học, không phải do phía Phật giáo tổ chức, mà là “đồng tổ chức” với một đơn vị ngoài Phật giáo. Có thể xem đây là điều đáng tiếc?
Sẽ là không, nếu việc tổ chức do chính phía Phật giáo khởi xướng,vận động các đơn vị, tổ chức, trường học bên ngoài tham gia, làm tăng tính xã hội hóa của sự kiện kỷ niệm.
Tuy nhiên, điều đáng buồn là đọc nội dung “Thư mời viết bài hội thảo khoa học “Năm mươi năm phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam (1963 – 2013)””, thì thấy nhân sự tổ chức Phật giáo, tuy ở những chức vụ “đồng”, “Đồng trưởng ban chỉ đạo”, “Đồng trưởng ban tổ chức”, “Đồng trưởng ban thư ký”, nhưng nhân vật đồng nhiệm phía Phật giáo luôn luôn ở vị trí số 2. Có thể nói, các đồng trưởng ban phía Phật giáo là đồng trưởng ban thứ hai.
Nhân sự của ban chỉ đạo có 3 người, thì phía Phật giáo chỉ có 1 người, 2 người thuộc Trường Đại học KHXH&NV.
Nơi tổ chức không phải là một hội trường cơ sở Phật giáo, mà là một khu du lịch.
Nội dung thể hiện trên văn bản cho thấy, tuy “Đồng tổ chức”, nhưng vai trò của đơn vị bên ngoài là ở vị trí số 1, Phật giáo ở vị trí thứ 2.
Như thế là rất đáng tiếc cho phía Phật giáo Việt Nam. Hội thảo nhân dịp kỷ niệm trọng đại, lịch sử của Phật giáo, lẽ ra phía phật giáo Việt Nam phải ở vị trí số 1, khổi xướng, vận động các đơn vị bên ngoài tham gia, nếu đồng tổ chức.
Thư mời viết bài hội thảo khoa học được công bố cho thấy nhân sự Phật giáo đều đứng số 2 phản ánh sự khiếm khuyết trách nhiệm từ phía Phật giáo Việt Nam.
Tăng Ni Phật tử đọc văn bản thư mời viết bài hội thảo khoa học “Năm mươi năm phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam (1963 – 2013)” ắt không thể không thắc mắc và trách cứ: Tại sao “đồng tổ chức” hội thảo về sự kiện trọng đại, lịch sử của Phật giáo Việt Nam, mà nhân sự trách nhiệm phía Phật giáo lại chỉ đứng ở vị trí số 2.
Tên gọi về sự kiện xảy ra năm 1963 cũng không dùng theo cụm từ thường dùng trong các văn bản, tài liệu sách vở Phật giáo Việt Nam hiện đại, là “Pháp nạn lịch sử 1963”, mà dùng cụm từ “Phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam”.
Chúng ta đều biết cụm từ “Pháp nạn lịch sử 1963” nói lên suy nghĩ, tâm tư của người Phật giáo trước biến cố thảm khóc đối với Phật giáo thời bấy giờ, và chỉ người Phật giáo mới dùng từ Pháp nạn. Đó là từ ngữ đặc trưng cho Phật giáo Việt Nam. Rất tiếc, trong một hoạt động kỷ niệm như vậy, từ ngữ của Phật giáo lại không được sử dụng.
Nhưng vị có trách nhiệm phía Phật giáo trong Ban tổ chức hội thảo đã không cố gắng đúng mức, không giữ vai trò tương xứng trong hoạt động kỷ niệm sự kiện của chính Phật giáo Việt Nam.
Phải chăng tầm quan trọng của việc tổ chức “Pháp nạn lịch sử 1963” đã không được các nhà lãnh đạo Phật giáo có trách nhiệm ý thức đầy đủ dẫn đến hệ quả như được ghi nhận ở trên?
Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi các hoạt động kỷ niệm “Pháp nạn lịch sử 1963” (nếu có), tiếp tục thông tin, bình luận đến bạn đọc.
Nếu không có thông tin về hoạt động tổ chức kỷ niệm “Pháp nạn lịch sử 1963”, chúng tôi cũng sẽ có một loạt bài bình luận về điều đáng tiếc và phải đặt vấn đề trách nhiệm này.
MT
