Hôm qua giờ tôi muốn viết về xá-lợi của Ôn nhưng lòng vẫn còn chút băn khoăn, vì rằng Ôn được thiêu bằng củi trong lò gạch đất chứ không phải thiêu bằng ga hay điện, nên việc xương cốt không cháy hết là điều bình thường.
Nhưng sáng nay, trò chuyện với một thầy gần Ôn từ khi Ôn còn tại thế – người chứng kiến toàn bộ diễn biến lễ tang, người chụp tấm hình khi lò vừa mở – tôi nghĩ mình nên viết chút gì đó.
1. Khi vừa mở cửa lò, tất cả đều sửng sốt và rúng động vì “thượng thủ xá lợi” của Ôn nổi hẳn lên như một khối ngọc trắng giữa tro tàn (xem hình thứ nhất); dáng nằm Ôn vẫn còn được thấy rõ; những phần xương khác hầu hết đều cháy vỡ và xỉn màu chứ không trắng tuyết (xem hình tiếp theo). Và, đó chính là xá lợi, một kiểu xá lợi rất đặc biệt trong lịch sử Phật giáo.
Như vậy, phần xá lợi thượng thủ của Ôn minh chứng cho trí tuệ mà Ôn đã cống hiến cho Đạo pháp. Bản thân Ôn khi nghe tin Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu và để lại xá lợi trái tim, Ôn đã tôn xưng ngài Quảng Đức là Bồ tát. Nay, Phật giáo Việt Nam có thêm vị Bồ tát nữa. Hai Ngài là biểu trưng cho Từ bi và Trí tuệ – là đôi cánh của Phật giáo.
2. Trước nay không ít người hiểu lầm xá lợi là những viên tròn vo lấp lánh như nhiều nơi đang phụng thờ – mà ngay cả không ít tư gia vẫn có rất nhiều xá lợi, trong đó có xá lợi của Đức A Di Đà Đà! Chắc hẳn đó chỉ là những “xá lợi biểu trưng” thôi. Xá lợi Phật ở Bảo tàng Quốc gia Ấn Độ cũng chỉ là những mảnh xương cứng và khá trong, chứ không phải trong như pha lê!
3. Mục 3 này xin trích lại FB của thầy Trường Hải về xá lợi:
“Xá lợi do giới định tuệ huân tu nên là ruộng phước tối thượng.
Xá lợi có 3 màu : Màu trắng là xương, màu đen là tóc, màu hồng là thịt
Xá lợi có 2 thứ : toàn thân xá lợi, như xá lợi của đức Phật Đa bảo ; toái thân xá lợi, như xá lợi của đức Phật Thích ca.
Lại có 2 thứ nữa : 1, Sanh thân xá lợi, là thân cốt lưu lại ; 2, Pháp thân xá lợi, là giáo pháp lưu lại.
( Trích từ Luật Sa-di & Sa-di-ni, Trí Quang dịch giải, in lần thứ 2 – 1973, tr.277)
Sanh thân Xá lợi của Đại Lão Hòa Thượng lưu lại rõ nhất và cụ thể là “Thượng thủ xá lợi” (Xá lợi xương của đầu), cùng với những xá lợi nhỏ khác được chia ra thờ ở 5 nơi, chính yếu nhất là tại Tổ đình Từ đàm. Thờ thì được phước.
4. Một phần xá lợi của Ôn hiện được thờ tại thiền thất của Ôn tại Già Lam. Ôn từng ở thất này hơn 15 năm; nhiều bản kinh Ôn dịch và hiệu đính ở đây.
Việc cung đón của Ôn tại Già Lam cũng đơn giản như Ôn dạy, không lọng, không trống kèn, không công bố giờ giấc, nhưng chư Tăng và Phật tử cũng đã tề tựu trong yên lặng để đón Ngài – một vị Bồ tát của Phật giáo Việt Nam.
Qua tất cả, sự im lặng hùng tráng của Ngài làm chấn động thế giới. Chúng ta cũng nên học cách im lặng hùng tráng như Ngài.
